عباس هاشمی - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم و تکنولوژی بذر، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
رضا توکل افشاری - استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
لیلا تبریزی - استادیار گروه علوم باغبانی و فضای سبز، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

در این تحقیق، تاثیر دماهای مختلف بر جوانه زنی بذر گیاه دارویی اسفرزه (ovata Plantago،(به منظور تعیین دماهای مهم یعنی کمینه، بهینه و بیشینه (کاردینال) بررسی شد. ارزیابی واکنش جوانهزنی در دماهای ثابت 5 ،10 ،15 ،20 ،25 ،30 و 35 درجه سلسیوس در قالب طرح کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. بذرهای جوانه زده هر روز شمارش شده و سپس سرعت جوانهزنی و درصد جوانه زنی محاسبه و نمودار دماهای مهم جوانهزنی بذر اسفرزه بر پایه دو مدل رگرسیونی دو تکهای و چندجمله ای درجه دو ترسیم شد. بنا بر نتایج به دست آمده، تاثیر دما بر درصد و سرعت جوانهزنی بذر اسفرزه معنیدار (01/0S (بود. بالاترین سرعت جوانهزنی در دمای 20 درجه سلسیوس به میزان 067/0=R50 مشاهده شد. بر پایه دو مدل دو تکهای و چندجملهای درجه دو، دماهای مهم جوانهزنی بذر اسفرزه شامل، دمای کمینه (پایه) (9/3 تا 5/4 درجه سلسیوس)، بهینه (8/18 تا 1/21 درجه سلسیوس) و بیشینه (7/33 تا 1/34 درجه سلسیوس) تعیین شد. با افزایش دما، شرایط مناسبتری از لحاظ دمایی، برای جوانهزنی اسفرزه ایجاد و باعث افزایش سرعت جوانه زنی میشود

اسفرزه، دماهای مهم، مدل درجه دو، مدل دوتکه ای