سمیه صنوبری - دانشجوی کارشناسی ارشد اصلاح نباتات،
محمدرضا سبزعلیان - استادیاردانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان
قدرت اله سعیدی - استاددانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان

گلرنگ از گیاهان بومی ایران است و امکان اصلاح ژنتیکی آن با تلاقیهای بینگونهای وجود دارد. در این تحقیق 14 ژنوتیپ شامل ژنوتیپهای به دست آمده از تلاقی بینگونهای گلرنگ اهلی- وحشی در نسلهای F5 و F6 ،به همراه برخی ژنوتیپهای اهلی و وحشی از نظر روابط بین برخی صفات زراعی و اجزای عملکرد آنها در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سال زراعی 90-1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه صنعتی اصفهان بررسی شدند. عملکرد دانه در بوته ژنوتیپها بین 41/6 تا 49/14 گرم متغیر و بیشترین میزان عملکرد دانه در بوته متعلق به ژنوتیپ F6 حاصل از تلاقی چهار بود. نتایج بهدستآمده از تجزیه همبستگی بین صفات نشان داد که صفات وزن هزاردانه و قطر غوزه بیشترین همبستگی را با عملکرد دانه در بوته داشتند. نتایج به دست آمده از تجزیه رگرسیون مرحلهای نیز نشان داد که صفات وزن هزاردانه و قطر غوزه مهمترین عاملهای تعیین کننده عملکرد دانه در بوته بودند که درمجموع 61 درصد از تغییرات عملکرد دانه در بوته را توجیه کردند. نتایج تجزیه ضریبهای مسیر ترتیبی نیز نشان داد که صفات وزن هزاردانه، قطر غوزه و شمار غوزه در بوته بهعنوان متغیرهای رتبه اول انتخابشده و 56درصد از تغییرات عملکرد را توجیه کردند. نتایج همچنین نشان داد که دو صفت وزن هزاردانه و قطر غوزه میتوانند بهعنوان شاخص انتخاب برای افزایش عملکرد در گلرنگ در نظر گرفته شوند.

تجزیه ضریبهای مسیر، گلرنگ، همبستگی