راحله قاسم زاده - دانشجوی دکتری واستادپردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
علیرضا طالعی - استادپردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
قاسم حسینی سالکده - دانشیار، پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی، کرج
سیدعلی پیغمبری - استادپردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج

در این بررسی واکنش 9 ژنوتیپ کلزا (.L napus Brassica (به سطوح مختلف آبیاری (50 ، 70 و100درصد ظرفیت زراعی) در مراحل اولیه رشد گیاهچه ها ارزیابی شدند. آزمایش بهصورت فاکتوریل بر پایه بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در تابستان 1392 در گلخانههای تحقیقاتی دانشگاه ارومیه اجرا شد. برخی صفات فیزیولوژیکی شامل محتوای نسبی آب، هدایت روزنهای، تعرق، نورساخت (فتوسنتز)، کارایی مصرف آب، وزن تر و خشک اندام هوایی، وزن خشک ریشه و میزان قندهای محلول و نامحلول ارزیابی شد. نتایج پژوهش نشان داد که با کاهش سطوح آبیاری، میزان محتوای نسبی آب، هدایت روزنهای، تعرق، نورساخت، کارایی مصرف آب، وزن تر و خشک اندام هوایی، وزن خشک ریشه و میزان قندهای نامحلول برگها کاهش و میزان دمای برگ، عدد SPAD و قندهای محلول افزایش پیدا کرد. در 100 درصد ظرفیت زراعی، بالاترین میزان نورساخت خالص مربوط به ژنوتیپهای زرفام و لیکورد بود. بیشترین کاهش میزان نورساخت خالص با افزایش تنش خشکی (50 درصد ظرفیت زراعی)، در ژنوتیپ لیکورد مشاهده شد. با اعمال تنش شدید خشکی، بیشترین وزن تر و خشک اندام هوایی در ژنوتیپ زرفام و کمترین میزان در ژنوتیپهای ظفر و لیکورد مشاهده شد. بر پایه نتایج تجزیه خوشهایی در 50 درصد ظرفیت زراعی، ژنوتیپهای مورد بررسی در دو گروه ژنوتیپهای به نسبت مقاوم (زرفام، کرج 2 ،اکاپی و کرج 3 (و حساس (ساری گل، اپرا، ظفر، اس ال ام و لیکورد) قرار گرفتند.

تنش خشکی، تعرق، نورساخت، کارایی مصرف آب و قندهای محلول، کلزا