نصرت الله حیدرپور - مربی پژوهش مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کهگیلویه و بویراحمد،سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یاسوج، ایران
سجاد طلایی - دانشجوی دکتری بیومتری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران

این پژوهش باهدف بررسی تاثیر هنگام آبیاری تکمیلی و حد بهینه کاربرد نیتروژن روی عملکرد دانه گندم دیم رقم کوهدشت در ایستگاه تحقیقات دیم گچساران اجرا شد. به همین منظور زمانهای آبیاری در کرتهای اصلی (شاهد، کاشت، گلدهی و کاشت + گلدهی به میزان 50 میلیمتر) و مقادیر مختلف نیتروژن (0 ،30 ،60 ،90 و 120 کیلوگرم در هکتار) در کرتهای فرعی بهصورت طرح کرتهای خردشده (اسپلیت پلات) بر پایه بلوکهای کامل تصادفی از سال 89 - 1388 به مدت سه سال متوالی، بررسی شدند. نتایج نشان داد رابطه بین نیتروژن مصرفی با عملکرد دانه از معادله رگرسیون درجه دوم پیروی کرده و میانگین نیاز نیتروژنی گندم دیم رقم کوهدشت، حدود 80 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار برای دستیابی به 95 درصد بیشینه عملکرد دانه، تعیین شد و تغییر این میزان از 2 کاربرد نیتروژن، توانست 86 درصد از تغییرپذیری عملکرد دانه را توجیه کند R( (86 . = همچنین از میان تیمارهای دارای آبیاری تکمیلی، 50 میلیمتر آبیاری در مرحله گلدهی گندم نسبت به بدون آبیاری، عملکرد دانه را 43 درصد افزایش داد. درنهایت با توجه به یافتههای این پژوهش، کاربرد میزان 80 کیلوگرم نیتروژن خالص در شرایط آبیاری تکمیلی در مرحله گلدهی گندم دیم، برای بهبود و افزایش عملکرد دانه آن، ضروری بوده و توصیه میشود.

حد بهینه، کمبود رطوبت، کود دهی، منطقه گچساران