یدالله فرایدی - عضو هییت علمی موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، مراغه- ایران

برای بررسی واکنش ژنوتیپ های مختلف نخود نسبت به تنش خشکی و تعیین ژنوتیپ های مقاوم به خشکی، این آزمایش با 18 ژنوتیپ نخود کابلی به همراه دو شاهد حساس به خشکی (ILC 3279) و شاهد محلی جم (جمعا 20 ژنوتیپ) در قالب طرح آماری بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دو شرایط آبی و دیم در سال زراعی 81-80 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه اجرا شد. برای ارزیابی ژنوتیپ ها ی نخود نسبت به تنش خشکی از شاخص های حساسیت به تنش (SSI) تحمل به تنش (STI) میانگین هندسی بهره وری (GMP)، تحمل (TOL) و میانگین بهره وری (MP) استفاده شد. نتایج نشان داد که در هر دو شرایط آبی و دیم، بیشترین عملکرد دانه مربوط به شاهد محلی جم و ژنوتیپ ILC 1799 بود. ارزیابی ژنوتیپ ها از نظر شاخص های تحمل به تنش نشان داد که از نظر سه شاخص STI, GMP و MP شاهد محلی جم و ژنوتیپ های ILC 1799 و ILC 3101 دارای بیشترین مقادیر بوده و به عنوان ژنوتیپ های مقاوم به خشکی تعیین شدند. در سه شاخه MP, STI, GMP در دو محیط تنش و بدون تنش همبستگی مثبت و زیاد با عملکرد دانه داشته و به عنوان مناسبترین شاخص ها برای تفکیک و شناسایی ژنوتیپ های حساس و مقاوم به تنش توصیه شدند.

تیپ کابلی، تنش خشکی، شاخص های مقاومت، نخود