محمود سندگل - کارشناس ارشد، گروه گیاهپزشکی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، تهران - ایران
حشمت الله امینیان - استادیار، گروه گیاهپزشکی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، تهران - ایران
حسن رضا اعتباریان - استاد، گروه گیاهپزشکی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، تهران - ایران
گیتی ابوحسین - بخش سم شناسی، اداره کنترل دارو و غذا، تهران - ایران

در سال 1383 جدایه هایی از قارچ Aspergillus flavus از مواد غذایی مورد مصرف در نه گاوداری اطراف تهران (نظیر ذرت، جو، گندم، تخم پنبه، نان خشک، سویا، یونجه، سبوس، آرد جو، کنجاله کلزا، کنجاله پنبه، سیلوی ذرت و تفاله چغندر) جدا شد. توانایی تولید سختینه به وسیله جدایه های حاصل بررسی و مشخص گردید که 62/9 درصد از جدایه ها بر روی محیط CzA سختینه تولید نمودند. درضمن 68/5 درصد از جدایه ها تولیدکننده آفلاتوکسین بودند. دامنه تغییرات در دامداری ها از نظر آلودگی خوراک دام به قارچ A. flavus از 20/4 تا 3/7 درصد بود. درضمن 16/7 درصد جدایه ها مربوط به تفاله چغندر و این خوراک آلوده ترین آنها بود. میانگین درصد جدایه در هر یک از مواد غذایی یونجه، کنجاله کلزا و آرد ذرت 1/8 و کمترین آلودگی به قارچ را داشتند. آزمایش شیر تولیدی گاوداری ها به روش HPLC نشان داد که دامنه آفلاتوکسین ‎ M1‎در آنها از 0/0009 تا ppb 0/5269 بود. ضریب رگرسیون کالیبراسیون برای این آزمایش ها از 0/99 تا 0/998 و ریکاوری حاصل در این آزمایش ها نیز از 3/70 تا 9/104 درصد تعیین گردید.

آفلاتوکسینB ‎ و M ‎, خوراک دام, شیر، HPLC ، Aspergillus flavus