الهام مولوی - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، گروه حشره شناسی و بیماری های گیاهی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، تهران- ایران
حشمت الله امینیان - دانشیار، گروه حشره شناسی و بیماری های گیاهی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، تهران- ایران
حسن رضا اعتباریان - استاد، گروه حشره شناسی و بیماری های گیاهی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، تهران- ایران
داریوش شهریاری - محقق، بخش بیماری های گیاهی، موسسه تحقیقات کشاورزی ورامین، تهران- ایران

برای تعیین دامنه میزبانی عامل بیماری پوسیدگی فوزاریومی ساقه و ریشه خیار (Cucumis sativus) که به علت آلودگی به قارچ Fusarium oxysporum f. sp. radicis-cucumerinum ایجاد می شود، پس از جداسازی و تشخیص عامل بیماری و بررسی بیماری زایی آن، 16 گونه گیاهی متعلق به خانواده های مختلف به طور مصنوعی و به وسیله زادمایه ماسه و آرد ذرت آلوده به عامل بیماری مایه زنی شدند. از این میان، دو گونه طالبی و خربزه (Cucumis melo) متعلق به خانواده کدوییان (Cucurbitaceae) پوسیدگی ساقه و ریشه مشابه آنچه روی خیار دیده شده بود، ایجاد کردند. براساس علایم بیماری و دامنه میزبانی آن، فرم اختصاصی جدید F. oxysporum f. sp. radicis-cucumerinum برای عامل بیماری مورد تایید قرار گرفت. واکنش مقاومت و حساسیت 20 رقم هیبرید خیار گلخانه ای با مایه زنی مصنوعی در شرایط گلخانه نشان داد که ارقام SR36-45664-,SR36-45007,Khassib, Jakie, Festival, FD-C101,Ayat, 120118 و Storm متحمل و ارقام Rubah-s, Rubah-I, 47112 PSR36- Nicoo 100, Negeen, Nasco, Janette, CB61688222, 8-Ayat, 32-PV و Soltan نیمه حساس تا حساس به بیماری می باشند.

ارقام متحمل، پوسیدگی فوزاریومی، حساسیت، خیار .Fusarium oxysporum f. sp. radicis-cucumerinum