محمدرضا ضیایی بیگدلی - استاد دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی

دولت ایران در ماه های اخیر در مورد فعالیت های هسته ای خود، چالش هایی وجود این با آژانس بین المللی انرژی اتمی داشته است. این چالش ها، نتیجه صدور دو قطعنامه شدید و اللحن شورای حکام آژانس در مورد ایران به امضای بیانیه چهارجانبه میان ایران، انگلستان، فرانسه و آلمان در تهران، در فاصله زمانی میان صدور دو قطعنامه شورای حکام آژانس بوده است. این سه سند مهم حقوقی بین المللی و متعاقب آن، مسیله الزامی بودن الحاق ایران به پروتکل مربوط به پروتکل 2+93 موجد چالش های حقوقی میان ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی شده است. چالش هایی که امکان داشت ایران را درگیر یک طوفان مهم بین المللی کند اما اعلام آمادگی ایران برای اجرای قطعنامه ها و تصمیمات فوق الذکر که نتیجه یک دیپلماسی فعال و کارآمد بود، توانست ایران را از این تنش رهایی بخشد. بررسی موضوع نیازمند تجزیه و تحلیل نکات زیر است: 1-آشنایی با آژانس بین المللی انرژی اتمی 2-حقوق حاکم بر آژانس 2-1.اساسنامه آژانس 2-2.موافقت نامه پادمان میان ایران و آژانس 2-3.معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای 3-قطعنامه شورای حکام آژانس مورخ سپتامبر 2٬003 4-بیانیه مشترک تهران مورخ 30/7/82 5-قطعنامه شورای حکام مورخ نوامبر 2٬003 6-ارزیابی کلی .

چالش های حقوقی، آژانس بین المللی انرژی اتمی، شورای حکام، بیانیه تهران، پروتکل 2+93، موافقت نامه یادمان، معاهده منع گسترش سلاحهای هسته ای (N.P.T)