حمید ایماندار - دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه فردوسی مشهد
محمدعلی رضایی کرمانی - دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد
حسن نقی زاده - استاد دانشگاه فردوسی مشهد
عباس اسماعیلی زاده - دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد

سلفیه معاصر از ابن کثیر دمشقی به عنوان یک مفسر تمام عیار سلفی یاد می کنند.نوشتار حاضر با محور قرار دادن مبحث توحید به عنوان حوزه ای اساسی در مکتب سلفیه، ادعای مذکور را خدشه پذیر می داند. با بررسی جامع تفسیر القرآن العظیم درمی یابیم که رویکرد تفسیری ابن کثیر در برخی جوانب نظری و عملی مبحث توحید، مخالفتی تام و یا جزیی با تلقی خاص سلفیه دارد. وی با برگزیدن مکتب تفویضی تاویلی در مسیله تفسیر صفات الهی، خود را به دیدگاه متاخران اشاعره به عنوان یکی از مکاتب مخالف سلفیه متمایل نموده است. به علاوه تبیین ابن کثیر از مفاهیم توحید عبادی و لوازم آن در سرتاسر تفسیرش نمی تواند با رویکرد خاص و انحصاری سلفی ها مطابقت داشته باشد. نوع تلقی ابن کثیر از مجموع جوانب مسیله توحید، این مدعا را که وی پس از مرگ ابن تیمیه به سمت مکتب اشاعره متمایل شده است، تقویت می کند؛ همچنان که مستندات تاریخی قابل تاملی نیز در تایید مسلک اشعری ابن کثیر ارایه شده است

ابن کثیر دمشقی، سلفیه، تفسیر، توحید