مهسا دهقانی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه هنر اصفهان
مینو شفایی - استادیار دانشگاه هنر اصفهان

انسان ها از زمانی که پا به عرصه هستی می گذارند تا زمان مرگ مراحل مختلفی را طی می کنند و در هر مرحله احساسات خوشایند و ناخوشایند متفاوتی را تجربه می کنند. اضطراب از جمله احساسات ناخوشایندی است که اثر سو بر سلامت جسم و روان انسان به خصوص کودکان دارد. دوران کودکی، دوران حساس و مهمی است که اختلالات اضطرابی، بسیار در آن شایع است و موجب مشکلات جسمی و روانی در این دوران و در دوران های بعد می شود. با توجه به اینکه کودکان زمان زیادی را در خانه سپری می کنند، محیط خانه باید فضای آرام و به دور از ایجاد و تشدید اضطراب های دوران کودکی باشد. این مقاله با مطالعه منابع مکتوب و کتابخانه ای در زمینه روانشناسی کودک، دریافت که اضطراب جدایی و بحران های هر دوره از فاز کودکی، منشا مهم اضطراب کودکان است که با فراهم کردن فضاهای مناسب برای بازی، تامین نیازها و قابلیت های اساسی رشد کودک، از آن کاسته می شود. با توجه به مطالعات، طبق روش تحلیلی و تطبیقی، تناظر یک به یک میان دلایل کاهش اضطراب و راهکار معماری برقرار شد، سپس اصولی برای طراحی مسکن به منظور کاهش اختلالات اضطرابی در کودکان استنتاج شد. استفاده از تیغه های سبک، ایمن، قابل جابه جایی و متناسب با کودک، فراهم کردن فضاهای متنوع برای انواع بازی های کودک مانند شن بازی، بازی با آب و بازی با گیاهان، رعایت مقیاس و تناسب کودک در طراحی فضاها و مبلمان، فراهم کردن فضای کافی برای اسباب بازی های کودک در همه جای خانه، در نظر گرفتن محل بازی و حضور کودک در نزدیکی محل فعالیت روزانه مادر و فراهم کردن قلمروی بازی کودک در ارتباط با نشیمن و آشپزخانه از مهمترین راهکارهایی است که بر اساس اصول استنتاج شده، ارایه شد.

اضطراب، مسکن، کودک، آرامش