کاوس شهری - استادیار گروه معماری ، دانشگاه آزاد اسلامی مرکز ارومیه
سمکو شیخی - دانشجوی ارشد معماری، دانشگاه آزاد اسلامی مرکز ارومیه
فرهاد عبدالله پور - دانشجوی ارشد معماری، دانشگاه آزاد اسلامی مرکز ارومیه

بافتهای فرسوده شهری با مجموعهای از معضلات و مسایل متعدد مواجهاند که فرایند حیات شهری در این پهنه را بسیار مشکل ساخته است . چنین وضعیتی در گذر زمان موجب کاهش انگیزه سکونت و ماندگاری در این پهنهها شده است. در سالهای اخیر با توجه به شرایط حیات بافتهای فرسوده شهری و معضلاتی که در این پهنه ها وجود دارد، مداخله هدفمند در آنها بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است.در مقاله حاضر سعی شده است به شناخت و ارزیابی بافت فرسوده شهرستان پیرانشهر (منطقه زرگتن ) می باشد، با تاکید بر نقش و ضرورت توسعه درونی در بهسازی و نوسازی محدوده، پرداخته شود .در این پژوهش با روش تحلیلی- پیمایشی و با اقدام به مطالعات پیمایشی با استفاده از ابزار پرسشنامه و مشاهده مشارکتی و مصاحبه های هدفمند، به شناخت و ارزیابی محدوده پرداخته شد و از تکنیک های مشاهده، مصاحبه، روش های اسنادی، تحلیل محتوی و مطالعات موردی استفاده شده است. جامعه آماری مشتمل بر 18,257 نفر بوده است که تعداد 124 پرسشنامه از بین جامعه آماری به صورت تصادفی نمونه برداری شد و در نهایت نتایج تحقیق در قالب مدل سولآت ارایه شده است. براساس نتایج حاصل از تحلیل سوالات در این محدوده هم فرسودگی کالبدی و هم فرسودگی کارکردی مشهود است. برای رفع فرسودگی کالبدی محدوده الزم است که بهسازی و نوسازی ابنیه موجود در محدوده در درجه اول و سپس دسترسی ها و بناهای عمومی و در نهایت در کل محدوده بهسازی و نوسازی صورت گیرد. و اما برای رفع فرسودگی کارکردی محدوده باید کاربریهای ناسازگار و نادرست اصلاح شود.

توسعه درونی، بهسازی و نوسازی، بافت فرسوده، کاربری شهری