محمد رازقی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهدی شهر، ایران
علی بهنام والا - دکترای معماری، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهدی شهر، گروه معماری مهدی شهر، ایران
هادی محمودی نژاد - دکترای معماری، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهدی شهر، مدیرگروه معماری مهدی شهر، ایران

بافت های کهن، دارای گنجینه ای بی بدیل و ارزشمندی هستند که می توان با نگرشی نو به احیا و شناخت عوامل مهمی از جمله زمینه گرایی در آنها پرداخت، تا عرصه حضور معماری غنی ایرانی را به چالش کشید، و نهایتا به بازنشاندن مولفه های معماری گذشته و تلفسق آنها با معماری معاصر دست یافت. روش تحقیق پژوهش حاضر توصیفی، تاریخی – تحلیلی است گه مبتنی بر بررسی های میدانی و مطالعات کتابخانه ای است. هدف این نوشتار، دست یافتن به عوامل زمینه گرای معماری، همانند دوره های پیشین و پرداختن به اصول و مولفه های طراحی معماری آن ها و ارایه فضاهایی در تطبیق با کالبد زندگی امروزی است که می تواند تداوم و پیوند بین گذشته و حال را ممکن سازد. به همین منظورتحقیق حاضر در جهت ارایه مولفه های معماری استان مازندران نمونه های ارزشمندی در دوره مشخصی را مورد بررسی قرارداده و در ادامه، عمارت کلبادی را که ازآثار دوره قاجاری است مورد مطالعه قرار داده که در آن اصول معماری ایرانی، بوم گرایی و درونگرایی کاملا مشهود است. مساله اصلی پژوهش حاضر این است که، چگونه میتوان با توجه به ویژگی های معماری مناطق مازندران و تاثیرات زمینه ای و فرهنگی که در ساخت خانه های این مناطق تاثیر گذاشته است و به بازآفرینی و شناخت ویژگی های این مناطق پرداخت با توجه به معماری بومی خانه های ساری می توان بوسیله مولفه های زمینه گرایی به بازتولید و احیای اصول و معیارهای خانه های آن دست یافت، همچنین در دوره معاصر ارایه معماری در بافت قدیم مبتنی بر ارزش های مناطقی از شهر ساری امکا نپذیر است. یافته های این پژوهش حاکی از عوامل زمینه گرا در زمینه طبقات، پلان، جهت باد، جهت و فرم پلان، نورگیرها و غیره در کالبد خانه های ساری است.

معماری زمینه گرا، خانه، بافت کهن ساری، عمارت کلبادی