اسماعیل آیتی - استاد تمام، دانشکده مهندسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد
سعیده سبزعلی جماعت - کارشناس ارشد راه و ترابری، دانشکده مهندسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد

تراکم ترافیک به دلیل رقابت بین استفاده کنندگان از ظرفیت محدود سیستم حمل و نقل بوجود میآید. این پدیده اجتماعی با بروز مشکلاتی چون اتلاف وقت، آلودگی هوا و صوت، هدر رفتن سرمایههای ملی مانند انواع سوختهای لازم، مشکلات روحی و روانی، ناراحتیهای عصبی و... همراه است. به همین دلیل امروزه شناسایی و برآورد هزینههای خارجی ناشی از تراکم ترافیک اهمیت فراوانی یافته است و توجه محققان جامعه را به خود جلب نموده است. در این مقاله با مروری بر مطالعات انجام شده پارامترهای تاثیرگذار بر این هزینهها شناسایی شده است. این پارامترها شامل هزینههای ناشی از تراکم ترافیک که شامل هزینههای عملکردی خودرو، آلودگی هوا، زمان سفر و تصادفات میباشد. سپس به بررسی روشهای مختلف جهت محاسبه هر یک از این هزینهها پرداخته شده است و بر اساس روشهای دادهبرداری موجود روش محاسبه هر پارامتر ارایه گردیده است. محاسبه هزینههای خارجی تراکم با این تعداد پارامترهای موثر بر آن و با استفاده از داده های بومی ویژگی خاص و نوآوری این مقاله بوده است. البته بدیهی است در صورت افزایش کیفیت دادهبرداری امکان بهبود روشهای ارایه شده موجود میباشد. نتیجه حاصل از این مقاله ارایه یک روش جامع و عملی جهت محاسبه هزینههای خارجی تراکم بزرگراهها میباشد که با استفاده از این اطلاعات امکان ارایه راهکارهای مناسب جهت سرمایهگذاری صحیح جهت رفع این معضل میسر میگردد.

هزینه خارجی، تراکم ترافیک، تصادفات ترافیکی، آلودگی هوا، هزینه عملکردی