بهارک حسینی - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی حمل ونقل ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران
منصور فخری - دانشیار، گروه راه و ترابری، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی، تهران، ایران

یکی از عوامل اصلی در ایمنی راه، وضعیت روسازی آن است که توسط شاخصهایی همچون میزان ناهمواری اندازه گیری میشود. با این وجود در سیستم مدیریت روسازی در فاز مطالعات فنی و اقتصادی برای تعیین فعالیتهای تعمیر و نگهداری، ایمنی راه کمتر مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به آمار بالای تصادفات در کشور ایران، در این مقاله روشی برای لحاظ نمودن فاکتور ایمنی راه در مطالعات مدیریت روسازی ارایه شده است. نرم افزار HDM-4 به طور گستردهای در سیستم مدیریت روسازی بر مبنای مشخصات روسازی، احجام ترافیکی و شرایط آب وهوایی و همچنین هزینه های کاربران راه و اداره راه مورد استفاده قرار گرفته است. در این مقاله میزان نرخ تصادفات به عنوان شاخص ایمنی راه به عنوان بخشی از هزینه های کاربران راه در محاسبات اقتصادی لحاظ شده است تا فعالیتهای اصلاحی بهینه تعیین گردند. به عنوان مطالعه موردی داده های آزادراه تهران-زنجان در پنج مقطع مختلف گردآوری شده و در سیستم HDM-4 وارد شده است. سپس با تعریف استانداردهای تعمیر و نگهداری، فعالیتهای بهینه روسازی در مقاطع مختلف بر اساس معیارهای اقتصادی تعیین شده ا ست. مقایسه نتایج حا صله ن شان میدهد مدیریت رو سازی با لحاظ نمودن ایمنی راه به صورت بخشی از هزینه کاربران در محاسبات اقتصادی، منجر به کاهش چشمگیر تصادفات در بازه زمانی ده ساله مورد مطالعه میگردد.

سیستم مدیریت روسازیPMS، مدل توسعه و مدیریت راهها (HDM-4)، ایمنی