فرج الله عباسی - کارشناسی ارشد دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم قم
رحمان عشریه - استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم

در جستار پیش روی از شرعی بودن یا نبودن قیام قبل از ظهور بحث نموده، روایات رد کننده و اثبات کننده را نیزمورد بررسی قرار می دهیم. روایات مردود کننده قیام هرگونه ادعای حکومت و قیامی را که قبل از ظهور امام معصوم رامردود و سست پایه دانسته و قیام کننده را طاغوت خطاب نموده اند. علاوه بر ضعف سندی، این دست از روایات با آنچه درتایید قیامی که در مشرق صورت می پذیرد، تعارض پیدا خواهد نمود. همچنین عقیده به انفعال داشتن در زمان غیبت کبریمخالفت قطعی دارد با فلسفه ظهور که برپایی قسط و عدل و برچیده شدن ظلم باشد. چنانچه بسیاری روایات از لزوم امر بهمعروف و نهی از منکر برای اقامه دین در تمام اعصار حکایت می کند و نیز کیفیت وارده در روایات از افعال و القاب منتظرانحقیقی حضرتش رویکردی فعال را طلب می نماید.

اعتبار سنجی، قیام های قبل، ظهور روایات ظهور