اسمعیل آزادی - کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی دانشگاه شهید بهشتی
جلیل فتح آبادی - استادیار روانشناسی تربیتی دانشگاه شهید بهشتی
محمود حیدری - استادیار روانشناسی تربیتی دانشگاه شهید بهشتی

هدف از پژوهش حاضر بررسی ارتباط عزت نفس ناپایدار و ترس از ارزیابی منفی با خود ناتوان سازی در نوجوانان دانش آموز بود. در یک مطالعه مقطعی 386 دانش آموز دختر و پسر دبیرستانی از شهر تهران و در سال تحصیلی 89-90 انتخاب شدند که نمونه گیری به روش خوشه ای چند مرحله ای بود. و مقیاس خود ناتوان سازی جونز و رودوالت (SHE)، مقیاس عزت نفس ناپایدار چابرول، روسیو و کالاهان (ISES) و مقیاس ترس از ارزیابی منفی واتسون و فرند (FNE) را تکمیل نمودند. داده های پژوهش با استفاده از نرم افزارآماری Spss-16 وهمچنین شاخص های آماری ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون همزمان و آزمون t مستقل تحلیل شدند. ضریب همبستگی پیرسون نشان داد بین عزت نفس ناپایدار و خود ناتوان سازی کلی رابطه مثبت و معناداری (p=<0/001، r=0/261 )وجود دارد. و رابطه ترس از ارزیابی منفی با خود ناتوان سازی کلی نیز مثبت و معنادار میباشد( p=<0/001، .r=0/289 )نتایج رگرسیون همزمان هم نشان داد که عزت نفس ناپایدار و ترس از ارزیابی منفی پیشبینی کننده خود ناتوان سازی در نوجوانان هستند، آزمون t هم بیانگر این بود که خود ناتوان سازی کلی در دختران بالاتر از پسران است. نتایج موید آن است که عزت نفس ناپایدار و ترس از ارزیابی منفی فاکتورهای تعیین کننده و پیش بینی کننده ای برای خود ناتوان سازی در نوجوانان دانش آموز هستند.

خود ناتوان سازی، عزت نفس ناپایدار، ترس از ارزیابی منفی، نوجوانان دانش آموز