مژگان پروندی - دانش اموخته کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
محمد فارسی - استادگروه بیوتکنولوژی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوس مشهد
محسن اشرفی - دانشجوی دکتری بیوتکنولوژی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان

قارچ دکمه ای سفید یکی از مهمترین محصولات باغبانی در دنیا به شمار میرود که در برداشت سوم محصول قابل قبولی تولید نمیکند. دلیل این امر کاهش مواد غذایی و ناتوانی این قارچ در استفاده بهینه از کمپوست ذکر شده است. تغییر بیان یا نوع آنزیم های موثر در تجزیه ترکیبات لیگنینی نظیر منگنزپراکسیداز راه حل های احتمالی حل این مشکل می باشند، که به نظر می رسد بتوان با بهره گیری از روش انتقال ژن از طریق آگروباکتریوم به این هدف دست یافت. در این پژوهش از قارچ خوراکی صدفی واریته فلوریدا به عنوان منبع ژن منگنزپراکسیداز و بافتهای تیغه و کلاهک قارچ دکمهای سفید نژاد 737 به عنوان گیرنده ژن استفاده شدند. باکتری آگروباکتریوم سویه ی LBA4404 دارای پلاسمید p13H88-FM نیز به عنوان ناقل به کار رفت. محیط کشت گزینشگر حاوی 30 میکروگرم بر میلی لیتر آنتی بیوتیک هیگرومایسین برای انتخاب ریزنمونه های تراریخت مورد استفاده قرار گرفت. ریزنمونه های تیغه که نرخ تراریزش آنها پنج درصد بود، بهتر از ریزنمونههای کلاهک که نرخ تراریزش آنها صفر درصد بود، به روش تراریزش مورد استفاده پاسخ دادند. علاوه بر توانایی رشد بر روی محیط کشت انتخابی، واکنش زنجیره ای پلیمراز با آغازگرهای اختصاصی ژنهای hph و mnp بهعنوان یکی از روشهای تایید تراریختگی، سبب تکثیر قطعات به ترتیب 1049 و 1086 نوکلیوتیدی شد و تراریختگی کلنی های قارچی را تایید کرد.

آگروباکتریوم، انتقال ژن، تجزیه لیگنین، قارچ دکمه ای سفید، کمپوست