سیدهادی میرقادری - استادیار بخش مدیریت دانشگاه شیراز
اکبر عالم تبریز - استاد گروه مدیریت صنعتی دانشگاه شهید بهشتی
حسن فارسیجانی - دانشیار گروه مدیریت صنعتی دانشگاه شهید بهشتی
فرهاد فرزد - استادیار گروه مدیریت صنعتی دانشگاه شهید بهشتی

خوشه های صنعتی یکی از رویکردهای نوین در توسعه صنعتی کشورهای در حال توسعه است که اخیرا توجه بسیاری از پژوهشگران و سیاست گذاران را به خود جلب کرده است. خوشه سازی باعث اثرات اقتصادی مثبت بر منطقه و همچنین افزایش رقابت پذیری بنگاههای کوچک و متوسط میشود، اما میزان موفقیت همه خوشه ها یکسان نیست زیرا عملکرد آنها متفاوت است. بحث عملکرد خوشه ها دارای جوانب گوناگون است و گستره وسیعی از حوزه های بروز نتایج را شامل میشود. این امر ناشی از ماهیت فراسازمانی و پیچیدگی کنشهای درونی و اثرات بیرونی خوشه است؛ چنانچه تابه حال مدل جامعی از ابعاد عملکردی خوشه صنعتی ارایه نشده است. تعریف دقیق ابعاد عملکردی میتواند از بخشی نگری مبتنی بر زاویه نگاه به خوشه ها بکاهد و بررسی اقدامات توسعه خوشه ها با رویکرد جامع، قابل اجرا شود. این تحقیق برآن است تا با طبقه بندی سنجه های عملکرد خوشه های صنعتی، ابعاد عملکردی خوشه های صنعتی را شناسایی کند و مدلی برای سنجش جامع عملکرد خوشه های صنعتی ارایه دهد. روش بکارگرفته شده در تحلیل دادههای این تحقیق، تحلیل خوشه ای است که به روشی ابتکاری، طبقه بندیهای مد نظر 31 نفر از خبرگان موضوع را یکپارچه ساخته است و بر اساس آن، چهار بعدعملکردی خوشه صنعتی شامل بعد مالی، بعد رقابتی، بعد اقتصادی و بعد زیستمحیطی به همراه مولفه ها و سنجه های هر یک استخراج گردیدند.

خوشه صنعتی، ارزیابی عملکرد، ابعاد عملکردی، تحلیل خوشه ای