حسین ذوالفقاریان - بخش جانوران سمی و تهیه پادزهر، موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی،سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران البرز، ایران
محمد مهاجری - گروه سم شناسی، دانشکده داروسازی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرضا، اصفهان، ایران.
مهدی بابایی - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، تهران، ایران.
نادر مصوری - آزمایشگاه رفرانس مایکوباکتریوم بیماری زای دام، موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی،سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران البرز، ایران

همزمان با کشف و مصرف آنتی بیوتیکهای جدید، باکتر یها نیز واجد ویژگیهایی میشوند که آنتی بیوتیکها بر آن ها بی اثر میشوند و مسیله مقاومت باکتریایی در چنین شرایطی مطرح میگردد. زهر جانوران دارای اثرات ضد باکتریایی است که در این میان زهر زنبور عسل دارای اثرات ضد سرطانی، ضد آرتریت و ضد التهابی میباشد. هدف از انجام این مطالعه بررسی اثرات زهر خام زنبور عسل و فراکسیون های آن بر روی تعدادی از باکتریها میباشد. در این مطالعه اثرات ضد باکتریایی زهر زنبور عسل گونه Apis mellifera و فراکسیونهای آن بر علیه 5 گونه باکتری شامل اشریشیا کولی، سالمونلا تیفی موریوم، سودوموناس آیروژینوزا، بورخولدریا مالیی، بورخولدریا سودومالیی بررسی شد. در این راستا حج مهای مختلف از زهر خام، همراه با دو فراکسیون آن که با روش ژل فیلتراسیون حاصل شده بودند، با آنتی بیوتیک استاندارد به عنوان کنترل مثبت به روش انتشار از دیسک مورد ارزیابی قرار گرفت و هاله ممانعت از رشد باکتری در اطراف دیسکها اندازه گیری شد . این بررسی نشان داد که زهر خام زنبور عسل و فراکسیو نهای آن بر روی باکتری های اشریشیا کولی و سالمونلا تیفی موریوم اثر مثبت دارد و قطر هاله ممانعت از رشد اطراف دیسکها در غلظت های 25 ، 35 و 45 میکرولیتر برای اشریشیا کولی به ترتیب در حدود 7، 10 و 14 میلیمتر و برای سالمونلا تیفی موریوم به ترتیب در حدود 7، 9 و 12 میلی متر بود. این زهر و فراکسیونهای آن بر بقیه باکتری های مورد آزمایش تاثیری نداشت. بررسی آماری نشان داد که p کمتر از 05 / 0 است. بررسی حجمهای زهر و نمونه های آزمایشی ثابت کرد که با افزایش حجم زهر اثر ضد باکتریایی نسبتا افزایش مییابد.

زهر زنبور عسل، ضد باکتریایی، انتشار از دیسک، اشریشیا کولی، سالمونلا تیفی موریوم