زینب بیگدلی - دانشجوی کارشناسی ارشد و استاد گروه علوم خاک، دانشگاه زنجان
احمد گلچین - دانشجوی کارشناسی ارشد و استاد گروه علوم خاک، دانشگاه زنجان
سعید شفیعی - استادیار گروه علوم خاک، دانشگاه جیرفت

تندی تجزیه کربن و نیتروژن آلی مانده های گیاهی توسط عواملی پرشماری از جمله ویژگی های فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاک مهار می شود. فلزهای سنگین با آلوده ساختن خاک و تغییر ویژگیهای شیمیایی و بیولوژیکی آن دینامیک کربن و نیتروژن آلی را تحت پیامد قرار میدهند. با توجه به اینکه میزان زهری بودن فلزهای سنگین گوناگون متفاوت بوده و تندی تجزیه مانده های گیاهی تحت پیامد غلظت فراهم فلزهای سنگین قرار میگیرد، هدف این پژوهش بررسی پیامد غلظت های گوناگون کادمیوم خاک بر کانی شدن کربن و نیتروژن آلی بود. برای بررسی پیامد آلودگی خاک به کادم یوم بر کانی شدن کربن و نیتروژن آلی مانده های گیاه گندم، یک آزمایش بهروش کیفکلش و بهگونه گلدانی و با آرایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای بررسی شده شامل سطوح آلودگی خاک به کادمیوم (صفر، 10 و 20 و 40 و 80 میلی گرم کادمیوم در کیلو گرم خاک) و زمان (1 و 2 و 3 و 4 ماه) خوابانیدن مانده ها بودند. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که سطوح کادمیوم خاک و زمان خوابانیدن پیامد معنی داری بر میزان هدررفت و ثابت تندی تجزیه کربن و نیتروژن آلی داشتند. نتایج آزمون میانگین ها نشان داد که با افزایش غلظت کادمیوم خاک به بیش از 10 میلیگرم در کیلوگرم میزان هدررفت کربن و نیتروژن آلی از مانده های گندم به طور معنی دار کاهش یافت و کمترین درصد هدررفت کربن و نیتروژن آلی مربوط به سطح 80 میلی گرم کادمیوم در کیلوگرم خاک بود. میزان هدررفت کربن آلی از مانده های گندم در یک ماه بعد از خوابانیدن 30/78 درصد و در سه ماهه بعدی خوابانیدن 9/74 درصد ودر سه ماهه بعدی خوابانیدن 23/69 درصد و در مجموع 32/25 درصد برای یک دوره چهار ماهه بود. آلودگی خاک به کادمیوم مایه کندشدن چرخه کربن و نیتروژن شده و به نگهداشت بیشتر این عناصر در خاک کمک می کند.

آلودگی خاک، ثابت سرعت تجزیه، کیفکلش، زمان خوابانیدن، فلزات سنگین