سیدمهدی مسبوق - دانشیار زبان و ادبیات عربی دانشگاه بوعلی سینا، همدان
شهرام دلشاد - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه بوعلی سینا، همدان

با توجه به تفاوت های ماهیتی و ساختاری زبان مبدا با زبان مقصد و سایر عوامل فرهنگی و سبکی، مترجم ناگزیر به اعمال تغییراتی در متن مبدا است لذا مقصد گرایانی نظیر لادمیرال مترجم سابق اعمال تغییرات در حوزه های مختلف ساختاری فرا می خوانند تا سلامت و خان دایی متن ترجمه افزایش یابد و خصیصه بازآفرینی در ترجمه پدید آید. پژوهش پیش او می کوشد تعطیلات ساختاری ترجمه طسوجی و اقلیدی از هزارویک شب را از چهار منطقه نعدیل در ساخت نحوی کلام ، تعدیل در شیوه خطاب، تعدیل بلاغی و تعدیل آوایی مورد نقد و تحلیل قرار دهد. برآیند پژوهش نشان می دهد که طسوجی و اقلیدی رویکردی مقصد گرا در جابجایی و تجدید ساختار جمله دارند.در ترجمه اقلیدی نمونه های فراوانی را می توان یافت که تعطیلات ساختاری مناسبی در آن صورت گرفته و در پاره ای از موارد عدم ایجاد تعطیلات ساختاری به ویژه در بخش آوایی موجب زیبای ترجمه و نسبت به ترجمه طسوجی شده است. طسوجی نیز تعدیلات عمده ای در هر چهار لایحه یادشده اعمال نمود و این رویکرد، نقش عمده ای در خوانایی ترجمه او ایفا نموده هرچند که لطمه ای سبکی نیز به اصل کتاب وارد کرده است. در نتیجه طسوجی بیش از اقلیدی به تعدیلات ساختاری روی آورد و ترجمه او از شیوایی و جذابیت بیشتری برخوردار است.

طسوجی، اقلیدی، تعدیلات ساختاری، هزار و یک شب