حسن فیضی - استادیار گروه تولیدات گیاهی و پژوهشکده زعفران، دانشگاه تربت حیدریه.
سیدمحمد سیدی - مدرس مدعو دانشگاه تربت حیدریه و دانشجوی دکتری اکولوژی گیاهان زراعی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
حسین صحابی - عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربت حیدریه

جهت بررسی اثر تراکم کاشت و منابع کودهای آلی و شیمیایی بر روند تشکیل بنههای دختری زعفران و جذب فسفر توسط آن ها، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 12 تیمار و سه تکرار در دانشگاه فردوسی مشهد به اجرا درآمد. منابع مختلف کودی شامل تیمار شاهد (عدم مصرف کود)، کود شیمیایی 150) کیلوگرم در هکتار نیتروژن 75 + کیلوگرم در هکتار فسفر) و کود گاوی 25) تن در هکتار) به عنوان عامل اول و تراکمهای 25)، 50، 75 و 100 بنه در مترمربع) به عنوان عامل دوم آزمایش بودند. همچنین پنج نمونهبرداری از بنههای زعفران در طی فصل رشد 30) آبان، 30 آذر، 30 دی، 31 فروردین و 31 اردیبهشت) انجام شد. طبق نتایج آزمایش، بیشترین تعداد بنههای دختری کمتر از 4 گرم در بوته 5/8) بنه در بوته) در زمان نمونهبرداری چهارم مشاهده گردید و پس از آن تعداد این بنهها در بوته کاهش یافت. در هر یک از سطوح تراکم، کاربرد کود دامی در مقایسه با کود شیمیایی نقش بیشتری در افزایش معنیدار تعداد، وزن بنههای دختری و میزان جذب فسفر در آنها 4/1) تا 8 و 8/1 تا 12 گرمی در بوته) داشت. همچنین در زمان نمونه برداری پنجم، کاربرد کود دامی نسبت به کود شیمیایی منجر به افزایش معنیدار تعداد بنههای بیش از 8 گرم در بوته و نیز میزان فسفر در بنه های بیش از 8 گرم در بوته (تا حدود دو برابر) شد. بهنظر میرسد کاهش تراکم کاشت بنه ها میتواند از طریق افزایش درصد تشکیل بنههای درشتتر به ازای هر بوته، تا حدودی کاهش عملکرد زعفران در واحد سطح را جبران کند.

فسفر، بنه، نیتروژن، کود دامی، مراحل فنولوژی