علیرضا مشبکی اصفهانی - مربی و عضو هییت علمی گروه معماری، دانشگاه پیام نور واحد پرند

تفاوت های عمیقی که در دوره های مختلف تاریخی بین سبک ها و اعتقادات فرهنگی وجود داشته باعث ایجاد طرز تفکرات و برداشت های گوناگون از برخی مفاهیم شده است. یکی از این مفاهیم، حقیقت و نحوه درک آن می باشد. نحوه درک حقایق به چگونگی شناخت محیط پیرامون ونحوه برقراری ارتباط با آن بستگی دارد. محیط علاوه بر عناصر کالبدی شامل پیام ها، معانی و رموزی است که انسان ها بر اساس نقش ها، توقعات، انگیزه ها و دیگر عوامل، آن را رمزگشایی و ادراک می کنند.تعامل و ارتباط متقابل عامل مهمی در هماهنگی فرد با محیط اطراف بوده و تاثیر بسزایی در نحوه درک واقعیات و شناخت مفاهیم خواهد داشت. اندیشه و فلسفه همانند روح زمان و معماری همچون کالبد زمان به صورت مجسم می باشد، معماری همچون تفکر و ذهنیت جاری در زمان حال بوده که به صورت فضا تجسم پیدا کرده است و مدام در حال تکامل می باشد. اگر اندیشه و تفکر تعبیر کند معماری هم تغییر می کند. در این مقاله سعی شده که با رویکردی حقیقت گرایانه ابتدا مفاهیمی همچون مکان، زمان و حرکت از مختصات اصلی شکل گیری فضا می باشند مورد بررسی قرار گیرد و در نهایت با طرح موضوع شفافیت به بیان ویژگی های کلی ونهان در هنر ومعماری اسلامی پرداخته تا از طریق بازنمایی انتزاعی حرکت، بتوان تجلی یافتن بن مایه های معماری همچون نور، ماده و زمان را در قالب حقیقی مطلق در لایه های مختلف فضایی ملاحظه نمود.

مکان، زمان، حرکت، شفافیت، حقیقت، معماری