مهدیه اصغریان - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی صنایع دانشگاه خوارزمی
ابراهیم اسدی - استادیار دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
ابوالفضل میرزازاده - دانشیار دانشگاه خوارزمی

دریاچه ارومیه در شمال غرب ایران، در میان دو استان آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی واقع شده است . آب این دریاچه از 15 رودخانه از جمله زرینه رود تامین می شود. با توجه به روند رو به خشکی دریاچه، هوای معتدل منطقه تبدیل به هوای گرمسیری با بادهای نمکی خواهد شد و زیست محیط منطقه را تغییر خواهد داد. دراین تحقیق راهکار بهینه خط انتقال آب برای دریاچه اورمیه بررسی شده است که با جمع آوری اطلاعات از منابع مختلف و تحلیل آن ها به نتایج ذیل رسیدیم. با الگو گرفتن از سیستم تلمبه ذخیره ای سد سیاه بیشه که در ساعات اوج مصرف به تولید برق می پردازدو در ساعات کم مصرف با پمپاژ آب، آب در مخزن سد بالا ذخیره می شود. با اجرای خط لوله انتقال آب از سد ارس به دریاچه اورمیه و با توجه به وجود تعداد نیروگاه های تولید برق در شمالغرب کشور، می توان شب ها با استفاده از پمپاژ، آب را از سد ارس به مخازن بالای کوه هایی با تراز m1660 وm2250 منتقل کرد و روزها با حرکت آب و نصب توربین ها در خط انتقال، برق تولید شده در ساعات پیک مصرف به شبکه وارد شود و در نهایت مازاد آب، برای جبران کسری و جایگزینی آب زرینه رود، حداقل با 2الی3 خط انتقال مجزا، وارد دریاچه اورمیه شود. همچنین می توان با اجرای خط لوله اننقال آب سد ارس به دریاچه اورمیه، با توجه به کمبود آب، وجود زمین های زراعی مناسب و تراکم جمعیت، در دشت های ما بین دو حوضه برای تولید محصولاتی که نیاز به آب کمی دارند نظیر زعفران از طریق آبیاری قطره ای اقدام کرد و در مخازن آب تعبیه شده به پرورش آبزیان و ماکیان پرداخت. با طراحی این سیستم به چند هدف نظیر اشتغال زایی، تولید محصولات کشاورزی، تولید برق و پرورش آبزیان و ماکیان می رسیم.

دریاچه اورمیه، رودخانه ارس، سد ارس، احیای دریاچه