سیده محبوبه حیدری - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه ترویج و آموزش کشاورزی، واحد بیرجند، دانشگاه آزاد اسلامی بیرجند ایران
سیدداود حاجی میررحیمی - استادیار سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی موسسه آموزش عالی علمی کاربردی جهاد کشاورزی مرکز آموزش عالی امام خمینی (ره) کرج
مصطفی یوسف الهی - دانشیار گروه علوم دامی دانشگاه زابل سیستا و بلوچستان ایران

حفظ سلامت انسان ها ایجاب می کند که شیر و محصولات لبنی دارای کیفیت مطلوب بوده و بهداشتی باشد شیر، زمانی که از گاو سالم دوشیده می شود ازنظر میکروبی استریل است اما در زمان خروج از پستان گاو توسط میکروب هایی که در محیط وجود دارند و وارد مجرای پستان می شوند الوده می گردد. از عوامل موثر در آلودگی میکروبی شیر می توان به پوست گاو، وسایل و تجهیزات شیردوشی، علوفه و دستان کارگردان شیردوش اشاره نمود که این موارد خود دامدار بر می گردد لذا این نکته اشکار می گردد که کاهش کیفیت بهداشتی شیر، نیاز به رعایت اصول و موازینی دارد که باید توسط دامدار رعایت گردد. در این مطالعه تلاش شده با استفاده از نظریه رفتار برنامه ریزی شده، رفتارها و تمایلات رفتاری گاوداران نسبت به رعایت اصول بهداشت شیر، مورد پیش بینی و مطالعه قرار گیرد. این پژوهش از نوع پیمایشی بوده و به روش توصیفی همبستگی انجام شده است جامعه آماری آن شامل کلیه گاوداران شهرک دامداران زاهدان N=350 می باشد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران محاسبه گردید n=200 و نمونه ها از طریق تصادفی انتخاب گردیدند. در این تحقیق جهت جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه استفاده گردید روایی پرسشنامه توسط پانل متخصصان احراز گردید و پایایی آن نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونبا 0/7 محاسبه شد. نتایج این مطالعه نشان داد که نظریه رفتار برنامه ریزی شده می تواند حدود 56 درصد از رفتار گاوداران در رابطه با رعایت اصول بهداشت شیر را پیشگویی نماید. براساس مدل رگرسیونی قصد قویترین پیشگویی کننده 44 درصد رفتار گاوداران بود.

نظریه رفتار برنامه ریزی شده، بهداشت شیر، گاوداران