فاطمه حیدری - دانشیار زبان و ادبیات فارسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران

؛ سعدی هنرمندی اندرزگوست و از شیوه های گوناگون زبانی برای تاثیر سخن خود بر مخاطب بهره برده است. سادگی، شیوایی و موزونی گفتار وی آثارش را شهره عام و خاص کرده است. یکی از شگردهای وی استفاده از لحن های متفاوت با توجه به زمینه و بافت کلام است. لحن یا tone بازتاب رنگ عاطفی کلام و نیز اندیشه و موضوعات عینی و ذهنی گوینده است. سعدی در القاء آموزه های خود از انواع لحن ثابت، متغیر، آمرانه، ناهیانه، ستایشی، هشدار آمیز، پدرانه و...استفاده کرده است. تعدد لحن های او بر میزان توفیق او در انتقال پیام تاثیر می گذارد و خواننده نیز با تغییر لحن به تفاوت های زبانی وی دست می یابد. لحن به گونه های زبانی مربوط است و زبان عنصر اصلی سازنده متن به شمار می رود، این مقاله حول موضوع زبان سعدی در گلستان به بررسی عامل لحن و انواع گوناگون آن در این اثر تعلیمی می پردازد.

سعدی، گلستان، لحن، زبان