مهناز ختار - دانشجوی سابق کارشناسیارشد، گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان
محمدرضا مصدقی - استاد گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان
علی اکبر محبوبی - استاد بازنشسته، گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان

در این پژوهش تاثیر شوری (EC) و سدیمی بودن آب (SAR) بر هدایت هیدورلیکی غیراشباع (K(h) دو خاک رسی و لومرسی شنی بررسی شد. تیمارهای ترکیبای کیفیت آب شامل 3 سطح EC؛ (2/5، 0 و (4dSm(-1)؛ 4 سطح SAR؛ (13، 15، 1 و 18) و آبمقطر بود. خاک ها با آب های موردنظر پنج بار تر و خشک شدند. سپس هدایت هیدرولیکی خاک ها در دامنه مکش ماتریک 0 -100cm به روش میزان آب خروجی گاردنر اندازه گیری شد. اثر کیفیت آب بر K(h) هردو خاک معنی دار بود و این اثر در مکش هایبالا، واضح تر بود. کمترین میزان (K(h، در (1-)EC=0/5dSm دیده شد. با افزایش K(h), EC هر دو خاک افزایش یافت و در (dSm(-) EC=4(1 بیشترین مقدار رسید. درحالیکه با افزایش غلظت سدیم، (K(h هر دو خاک، به شدت کاهش یافت و کمترین مقدارآن در SAR=18 دیده شد. میزان کاهش K(h) با افزایش سدیم، بسته به میزان شوری متفاوت بود. در شوری های پایین( 2 ˂ EC) کاهش K(h) چشم گیرتر بود. اما سطوح بالای شوری (2 ˃ EC)، اثر تخریبی سدیم را کاهش داد. مقادیر K(h) در خاکرسی بیشتر بود و اثر کیفیت آب بر K(h) آن نیز مشهودتر از خاک لوم رسی شنی بود.

هدایت هیدرولیکی غیراشباع، کیفیت آب، شوری، سدیمی بودن