محمود شهابی - دانش آموخته دکتری، گروه علوم خاک دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز
علی اصغر جعفرزاده - استاد، گروه علوم خاک دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز
محمدرضا نیشابوری
محمدعلی قربانی - استاد گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز

اراضی کشاورزی دشت تبریز بدلیل واقع شدن در کنار دریاچه ارومیه مستعد تغییرات و تخریب در طول زمان و مکان میباشند. بنابراین مشخص کردن عامل تغییرات می تواند باعث یک رویکرد عملی برای توسعه کشاورزی پایدار در منطقه شود.برای این هدف 150 نمونه خاک سطحی از دشت تبریز جمع آوری و 9 خصوصیت فیزیکی و شیمیایی خاک اندازه گیری سپسروش زمین آماری چند متغیره برای بررسی تغییرات استفاده شد. با استفاده از تجزیه به مولفه های اصلی 3 مولفه ای که بیشاز 73 درصد تغییرات را توصیف می کردند استخراج شدند. آنالیز مولفه های اصلی و زمین آمار نشان داد که مولفه اول شاملخصوصیات آهک سیلت و شن تحت تاثیر فرآیندهای ذاتی منطقه می باشند در حالیکه مولفه سوم شامل ماده آلی و فسفر نتیجهفرآیندهای غیرذاتی مثل عملیات کشاورزی و کاربری اراضی می باشد و مولفه دوم نیز ترکیبی از هر دو عامل می باشد.

دشت تبریز، زمین آمار، آنالیز مولفه های اصلی