محمد نصرت زهی - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم حدیث، دانشگاه سیستان و بلوچستان
علیرضا حیدری نسب - استادیار گروه قرآن و حدیث دانشگاه سیستان و بلوچستان
ولی الله حسومی - استادیار گروه قرآن و حدیث دانشگاه سیستان و بلوچستان

از جمله علومی که برای شناخت بیشتر کلام رسول خداصلی الله علیه و سلم بعد از وداع آن قطب عالم هستی وگذشت قرون متمادی از عصر آن حضرت، وضع شد علم فقه الحدیث است، علم فقه الحدیث با استفاده از علومی دیگر چون لغت، صرف، نحو، بلاغت و . . . به تبیین و توضیح احادیث می پردازد، شارحین مختلف در استفاده از سایر علوم برای شرحاحادیث ،متفاوت عمل کردهاند، چنان که برخی در روش شرح خویش بیشتر به علم رجال و یا علوم ادبی ،لغت، صرف، نحو و سایر مسایل دیگر پرداخته اند. از جمله شروح حدیثی قرن نهم هجری برکتاب صحیح بخاری که هم زمان و در یک عصر نگاشته شدند شرح عمده القاری علامه بدر الدین عینی حنفی (متوفای 852 هجری ) و شرح فتح الباری حافظ بن حجرعسقلانی شافعی(متوفای 852 هجری) می باشند. این پژوهش با روش تحلیل و توصیف مبتنی بر متن شروح مورد نظر به قصد دستیابی به روش کار شارحین به این نتیجه رسیده است که شارحین از زوایای مختلف علمی و قواعد متنوع فقه الحدیثی با بهره گیری از علوم مختلف به شرح و توضیح احادیث پرداخته اند که در پاره ای از موارد با هم شباهت هایی ودر برخی موارد با هم تفاوت هایی دارند

تطبیقی، فقه الحدیث، عینی، ابن حجر، عمده القاری، فتح الباری