کورش بامداد - استادیار، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه پیام نور، ایران
رضیه خرم نژاد - دانشجو کارشناسی ارشد، دانشکده علوم پایه، دانشگاه پیام نور، ایران

مقدمه: عوارض ناشی از تجویز تکنسیوم رادیواکتیو بر بافتها و ارگانها از نگرانی های عمده در پزشکی هسته ای می باشد. هدف از مطالعه ی حاضر بررسی میزان تغییرات ویتامین D3 و کورتیزول در بیماران تحت درمان با 200 میلی کوری تکنسیوم رادیواکتیو میباشد. مواد و روشها: 32 نفر از بیماران مراجعه کننده به بخش پزشکی هستهای در محدوده سنی 18 تا 60 سال طی دو مرحله ابتدا قبل از تیمار با تکنسیوم رادیواکتیو و سپس به فاصله 48 ساعت پس از مصرف تکنسیوم رادیواکتیو خونگیری سیاهرگی ) 5 سیسی( شدند. فاصله زمانی از جراحی تا درمان بوسیله تکنسیوم رادیواکتیو حداقل دو ماه بود و این بیماران برای اولین بار برای درمان با تکنسیوم Dرادیواکتیو به بخش پزشکی هسته ای مراجعه کرده بودند. در این بازه زمانی 48 ساعته تغییرات بیولوژیکی سطح سرمی ویتامین 3 و کورتیزول اندازه گیری شد. در این مطالعه هر بیمار با خودش مقایسه ولی در کل جامعه بررسی شدند. نتایج با استفاده از آزمون مقایسه زوجی، نمودار جعبه ایی، و نمودار Q-Q بررسی قرار گرفت. یافته ها: نتایج مربوط به آزمون آماری مقایسه زوجی نشان میدهد سطح ویتامین D3 در بیماران بعد از دریافت تکنسیوم به طور معناداری ) 0p/05 > ( کاهش یافته است )به میزان کاهش 78 / 26 ± 2/ 3(. از طرف دیگر دریافت تکنسیوم رادیواکتیو موجب افزایش معنادار 0p/05( > ( سطح کورتیزول به میزان 72 / 3 ± 91 / 4 شده است. نتیجه گیری: افزایش کورتیزول با تضعیف سیستم ایمنی بدن و کمبود ویتامین D3 با کاهش رسوب کلسیم در استخوانها میتوانند سبب افزایش احتمال پوکی استخوان و سرطانهای ثانویه در پرتودهیهای طولانی مدت با تکنسیوم رادیواکتیو شوند.

پزشکی هسته ای، ویتامین D3 ، کورتیزول، تکنسیوم