فرزانه لارتی - مرکز تحقیقات ژنتیک، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران، ایران
شیما ده ده سی - مرکز تحقیقات ژنتیک، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران، ایران
فرنوش لارتی - بخش قلب، مجتمع بیمارستانی امام خمینی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران
ابوالفضل راد - مرکز تحقیقات سلولی و مولکولی، دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، سبزوار، ایران

تلومرها توالیهای تکراری در انتهای کروموزومهای سلولهای یوکاریوتی هستند که حفظ انسجام ژنوم را برعهده دارند. ثابت شده که این توالیها به تدریج با افزایش سن و تقسیمات سلولی کاهش می یابند. طول تلومر هرفرد نمایانگر سن بیولوژیک او بوده و ارتباط معکوس با سن تقویمی در نژادهای مختلف داشته است. استرسهای اکسیداتیو، شیوه زندگی، جنسیت، رژیم غذایی و فاکتورهای رفتاری بر طول تلومر اثر می گذارند. با توجه به اهمیت تعیین سن بیولوژیک در مطالعات اپیدمیولوژیک و بیماریهای وابسته به سن، از روش Real time PCR که بر اساس نسبت تکثیر تلومر سلول به یک ژن تک کپی در ژنوم ) 36B4 ( می باشد، برای بررسی متوسط طول تلومر در لوکوسیتهای خون محیطی استفاده شد. در این مطالعه برای اولین بار، 28 زن و 56 مرد سالم ایرانی در محدوده سنی 30 - 80 سال،که غیر خویشاوند بودند و حداقل در 10 سال گذشته در یکی از شهرهای تهران یا سبزوار ساکنبودند، انتخاب شدند. این افراد بیماریهای مزمن التهابی و سرطان نداشتند. معاینات بالینی و آزمایشات پاراکلینیک جهت رد دیابت، هیپرکلسترولمی یا بیماریهای قلبی عروقی انجام پذیرفت. آنالیز اولیه نتایج ، بیانگر ارتباط معکوس بین متوسط طول تلومر لوکوسیتهای خون محیطی با سن تقویمی در افراد ایرانی بود ) p-value <= ،R² = 0.9258 0.05 (. آنالیز سایر گروه های سنی و نیز آنالیز بر اساس تفکیک مکان زندگی و جنسیت در حال انجام است. نتایج اولیه، بیانگر قابلیت استفاده از روش Real time PCR برای بررسی طول تلومر و تعیین سن بیولوژیک در مطالعات بر روی جمعیت ایران می باشد.

تلومر، متوسط طول تلومر لوکوسیتهای خون محیطی، سن بیولوژیک