جهانشیر امینی - عضو هیئت علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان

بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی سیب زمینی بوسیله دو گونه قارچ بنام های Verticilium dahlia و V.albo-atrum ایجاد و از بیماریهای مهم این محصول در ایران و جهان است. خسارت بیماری در مزارع سیب زمینی در شهرستانهای قروه و دهگلان استان کردستان از اهمیت قابل توجه برخوردار است. در بررسیهای مزرعه ای در سال 1386 از شهرستانهای مذکور در حدود 24 جدایه قارچ مذکور از بوته های آلوده جداسازی گردید. تمام جدایه ها متعلق به گونه V. dahliae بودند. جدایه های قارچ روی ارقام سیب زمینی آگریا و مارفونا در شرایط گلخانه اثبات بیماریزایی گردید و مشخص شد که هر دو رقم مذکور به بیماری حساس هستند. بمنظور کنترل بیماری از دو ماده تحریک کننده مقاومت در گیاه بنام های Bion و Chitosan استفاده گردید. خاک گلدانها با اسپور قارچ ورتیسیلیوم به مقدار 10⁶CFU بر گرم خاک تلقیح و سپس غده های سیب زمینی با مواد Bion (0.004 درصد) و Chitosan (0.25 درصد) برای مدت یک ساعت آغشته شد و در گلدانهای مذکور کشت گردید. تیمار شاهد با آب مقطر سترون تلقیح گردید. طرح آماری مورد استفاده در این آزمایش طرح کامل تصادفی بود که برای هر تیمار چهار تکرار کشت گردید. میانگین ها با روش آزمون کمترین اختلاف معنی دار (LSD) مقایسه گردید. ارزیابی آزمایش بعد از 75 روز، انجام و نتایج نشان داد هر دو ماده قادر هستند که شدت بیماری را به ترتیب به مقدار دو و 1،6 برابر کاهش دهند. همچنین طی نمونه برداری بوسیله کادر اندازی در اقطار مزارع سیب زمینی مشخص شد که آلودگی مزارع سیب زمینی در شهرستانهای دهگلان و قروه به بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی بین 40 - 7 درصد میباشد و مشخص شد که اکثر آلودگیها از طریق بذر در مزارع گسترش یافته است.

پژمردگی ورتیسیلیومی، سیب زمینی، مقاومت