فریبا احترامی فینی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم باغبانی، پردیس ابوریحان دانشگاه تهران
سهیل کریمی - استادیار گروه علوم باغبانی، پردیس ابوریحان دانشگاه تهران
کوروش وحدتی - استاد گروه علوم باغبانی، پردیس ابوریحان دانشگاه تهران
علی مختصی بیدگلی - گروه علوم زراعی، دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس

گردو (Juglans regia) از گیاهان حساس به خشکی است و از این رو همواره بخشی از درختان جوان به محض انتقال از گلخانه خزانه به محیط باغ به دلیل کم آبی و گرما دچار تنش شده و از بین می روند. در پژوهش حاضر تلاش شد با اعمال تنش شوری، خشکی کنترل شده و یا با استفاده از بتاآمینوبوتیریک اسید در نهال های گردو چندلر کشت بافتی نسبت به شرایط نامساعد و شوک انتقال، تحمل سیستمیک ایجاد گردد. کارایی تیمارها با 1) ارزیابی درجه گشودگی روزنه ها و سرعت از دست رفتن آب از برگ جدا شده پس از اعمال پیش تیمارها و 2) اندازه گیری رشد، سرعت فتوسنتز، سبزینگی برگ، و شاخص پایداری غشاء در90 روز پس از انتقال به باغ ارزیابی شد. گیاهان پیش تیمارشده عملکرد بهتری در کنترل روزنه نسبت به از دست دادن آب داشتند. در محیط باغ، این گیاهان نسبت به گیاهان شاهد سرعت فتوسنز و هدایت روزنه ای بیشتری داشتند که در این خصوص بیشترین تاثیر را پیش تیمار بتاآمینوبوتیریک اسید نشان داد. در پیش تیمار بتاآمینوبوتیریک اسید محتوای نسبی کلروفیل برگ پس از انتقال به باغ نسبت به دیگر تیمارها در سطح بالاتری بود. در انتهای آزمایش، پیش تیمار بتاآمینوبوتیریک اسید و تنش شوری به صورت معنی داری وزن تر شاخساره و ریشه و وزن تر کل درخت را نسبت به گیاهان شاهد افزایش دادند. در مجموع مشخص شد پیش تیمار بتاآمینوبتیریک اسید و تنش شوری با القاء تحمل در گردو می توانند در جهت کنترل شوک انتقال و سازگاری نسبت به شرایط نامساعد محیطی عمل نمایند.

القاء تحمل، بتاآمینوبوتیریک اسید، پایداری غشاء، شوک انتقال، مبادلات گازی، Juglans regia