سعید محمدزاده - دانشیار، دانشکده مهندسی راه آهن ، دانشگاه علم و صنعت ایران
حسن کشاورزیان - دانشجوی دکترا، دانشکده مهندسی مکانیک، دانشگاه علم و صنعت ایران
حامد پایدار - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده مهندسی راه آهن ، دانشگاه علم و صنعت ایران

بر خلاف پیشرفتهای قابل توجه در فناوری مواد و متالورژی، اما ترکهای خستگی، رشد آنها و شکست ادوات فلزی، یکی از دغدغه های بزرگ و مشکلات حل نشده صنایع ریلی به شمار میآید؛ به گونهای که حجم زیادی از پژوهش های مهندسی راه آهن به بررسی خستگی و شکست ناشی از آن در ریل اختصاص دارد. شناخت پدیده خستگی تماس غلتشی و ترکهای ناشی از آن، که از پیامدهای افزایش سرعت و بار محوری در خطوط ریلی میباشد، از اهمیت خاصی برخوردار بوده و باید توجه کافی را به آن مبذول داشت؛ چرا که در کشور ما هم متولیان امر، ساخت خطوط مسافری پرسرعت و همچنین افزایش بار محوری به 30 تن را در سالهای اخیر مد نظر قرار داده اند. به همین دلیل در این مقاله سعی شده است که ضمن مرور تجربیات جهانی، به بررسی انواع عیوب ناشی از خستگی تماس غلتشی در سطح ریل و عوامل موثر در شکل گیری و رشد آنها پرداخته شود. ترکهای هدچک واسکوات که دو دسته مهم از این عیوب به شمار میروند،مفصلا تشریح شده و اقدامات پیشگیرانه در رابطه با هرکدام بیان شده اند. نتایج نشان میدهد که روغنکاری به موقع و همچنین سنگزنی سطح ریل، در کنترل فرآیند جوانهزنی و گسترش ترکهای خستگی تماس غلتشی بسیار موثر بوده و عمر بهرهوری ریل را تا 4 برابر افزایش میدهد. از نتایج این پژوهش میتوان در دستورالعملهای نگهداری خط استفاده کرد.

خستگی تماس غلتشی، اسکوات، هدچک، ریل سابی (سنگ زنی ریل)، روان کاری سطح ریل