ابوالحسن خدری - کارشناس ارشدزمین شناس دانشگاه سیستان وبلوچستان دانشکده علوم پایه
حبیب ا... بیابانگرد - استادیارگروه زمین شناسی دانشگاه سیستان وبلوچستان دانشکده علوم پایه

آتشفشان بزمان در استان سیستان و بلوچستان قرار دارد که از لحاظ تقسیمات زمین شناسی، این آتشفشان در منتهی الیه جنوبی بلوک لوت، زون ایران مرکزی و در شمال زون مکران- چاغی واقع می شود. به منظور بررسی وضعیت آلودگی خاکهای منطقه مورد مطالعه و ارتباط آن با فوران های آتشفشان بزمان، تعداد 14نمونه خاک و 6 نمونه سنگی برداشت شد. غلظت عناصر اصلی با استفاده از ICP-AESو غلظت عناصرفرعی با استفاده از ICP-MS تعیین و به کمک فاکتور غنی شدگی و شاخص زمین انباشتگی به بررسی آلودگی خاک های منطقه پرداخته شد. نتایج نشان داد که آلودگی خاک های منطقه مورد مطالعه توس عناصری چون Nb، Hf، Cr و Zr که دامنه شاخص زمین انباشتگی آنها بین 1-2 بوده، ایجاد شده است. الگوی مشابه تغییرات عناصر اصلی و فرعی نمونه های خاک و سنگی منطقه مورد مطالعه نشان میدهد که تمامی نمونه ها دارای منشاء یکسان بوده و غلظت عناصر در خاکهای منطقه توس سنگهای بستر(سنگ آتشفشانی بزمان) کنترل گردیده است. روند تغییرات غلظت برخی از عناصر اصلی و فرعی نسبت به استاندارد جهانی نشان میدهد که عناصر آلاینده از لحاظ زیست محیطی در محی ، خطرزا میباشند. بر پایه نتایج کلی ژیوشیمی خاکهای مورد مطالعه میتوان اظهار داشت که عواملی چون لیتولوژی، اقلیم و فعالیت های فومرولیک آتشفشان بزمان بیشترین تاثیر را در تشکیل و آلودگی خاک های منطقه مورد مطالعه داشته اند.

آتشفشان بزمان، فاکتور غنی شدگی، شاخص زمین انباشتگی، آلایندگی خاک