زهره یوسف وند - دانشجو کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران
جواد سرگلزایی - استاد، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران
شادی بلوریان - استادیار، پژوهشکده جهاد دانشگاهی، مشهد، ایران

امروزه مطالعات مختلف نشان داده است که کورکومین دارای ویژگی عملکردی چشمگیری است و خواص مختلف ازجمله خاصیت آنتی اکسیدانی، خاصیت ضد التهابی، محافظت کنندگی از کبد و کلیه، جلوگیری از تشکیل لخته هایخون و بروز سکته قلبی، کاهش قند خون، خواص ضد میکروبی و سایر خواص آن مورد بحث و تحقیق است. همچنیندر حال حاضر زردچوبه به خاطر خواص رنگی، طعم دهندگی و قدرت نگهدارندگی در صنایع غذایی مختلف مانندمارگارین، کره، دسرها، نوشابه ها، سس ها و... بسیار مورد توجه می باشد. در این پژوهش بهینه سازی شرایط استخراجکورکومین با حلال صورت گرفته است. از متدولوژی رویه سطح پاسخ و طرح باکس بنکن به منظور بررسی تاثیر نسبتحلال به ماده جامد، نسبت حلالها به یکدیگر و زمان بر روی راندمان استخراج و خلوص کورکومین بهره گرفته شدهاست. بر اساس نتایج بدست آمده در این طرح، نسبت حلال به ماده جامد، نسبت حلال به یکدیگر و زمان به ترتیبموثرترین فاکتورها بر استخراج کورکومین بوده اند. براساس آزمایش های انجام شده شرایط بهینه استخراج کورکومینجهت حصول بیشینه راندمان (6/53 درصد) و بیشینه خلوص (59/4275 درصد) شامل نسبت حلال به ماده جامد (15)، نسبت استون به اتانول (50 درصد) و زمان (50 ساعت) تعیین گردید. نتایج حاکی از آن است که زمان (p<0.01) و نیز اثر متقابل زمان با نسبت حلال ها (p<0.01) تاثیر معنی داری بر استخراج کورکومین از پودر ریزوم زردچوبه داشت.

استخراج کورکومین، ماسراسیون، بهینه سازی، سطح پاسخ