طاهره حدادی - گروه طراحی پارچه و لباس، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران
علی نظری - گروه طراحی پارچه و لباس، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران

پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی تحلیلی در نظر دارد تا به بررسی پیامدهای انقلاب صنعتی بر پوشاک دوران قاجار از منظر طراحی و الگو بپردازد و تاثیر گزاری حضور صنعت از جمله ورود کالاهای مصرفی و یا وسایل تکنولوژیکی بر طراحی و تغییر شکل الگوها را در این بازه ی زمانی مورد مطالعه قرار دهد. در زمینه ی پوشاک دورهی قاجار مطالعات بسیاری صورت گرفته است، لیکن در مورد طراحی و دگردیسی الگوی جامه های این عصرکه از لحاظ تغییر روند مد در ایران دارای جایگاه ویژه ای می باشد نگاه جدی نشده است. پس از انقلاب صنعتی، دگرگونی در جنبه های مختلف تولید به ویژه در نساجی به وجود آمد که ما در ایران برای اولین بار در دوره ی قاجار شاهد تاثیرات آن بودیم. تولد انقلاب صنعتی همزمان با گسترش روابط غرب با ایران بود. در دوره ی قاجار تاثیرات تکنولوژی و غرب همزمان شیوه ی زندگی ایرانیان را از جمله در پوشش تغییر داد. هدفاز این پژوهش ارایه ی طرح ها و الگوهای بکار رفته در پوشاک دوره ی قاجار و بررسی تاثیر ابزارآلات و شیوه های اروپایی در الگوهای لباس این دوره است. نتایج حاصل حاکی از آن است که در این عصر الگوی لباس ها دقیق تر و پیچیده تر گردید و در اواخر دوره ی قاجار الگوها کاملا اروپایی شد. همچنین ورود تجهیزاتی مانند چرخ خیاطی و اتو همزمان با ورود پارچه های صنعتی، دوخت لباس را آسان تر و در دسترس تر از پیش نمود.

انقلاب صنعتی، پوشاک قاجار، طراحی، الگو