عرفان حسن نایبی - استادیار، دانشکده فنیمهندسی، گروه مهندسی صنایع، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، ایران

در زمینه سیستم های حمل و نقل عمومی، بهبود کیفیت خدمات و استوارسازی برنامه زمانبندی از طریق به حداقل رساندن متوسط زمان انتظار مسافران یک چالش تحقیقاتی مهم محسوب می شود. در این مطالعه، هدف توسعه یک الگوریتم بهینه سازی جهت تنظیم برنامه حرکت قطارها با هدف به حداقل رساندن متوسط زمان انتظار مسافر تحت تقاضای تصادفی است. برای این منظور یک مدل شبیه سازی برای مدل سازی شرایط پویای مسیله و نیز تعیین استواری راه حل های پیشنهادی ارایه شده است. رویکرد پیشنهادی به عنوان نمونه در خطوط راه آهن شهری تهران مورد آزمایش قرار گرفته است. بر اساس نتایج بدست آمده، مدل هوشمند حرکت قطارها قادر به کنترل جریان مسافرین و کاهش متوسط و واریانس زمان انتظار هر مسافر به میزان حدود 17% و 28% نسبت به برنامه اولیه حرکت قطارها است. در نتیجه پیاده سازی رویکرد پیشنهادی می تواند باعث افزایش کارآمدی در برنامه ریزی عملیاتی خطوط راه آهن شهری شده و بدون افزایش هزینه عملیاتی، زمان انتظار مسافر کاهش یابد.

برنامه ریزی عملیاتی، بهینه سازی، خطوط مترو، برنامه حرکت قطار، زمان انتظار