محبوبه پیری زاده - دکتری مهندسی زلزله، دانشکده مهندسی عمران و محیط زیست، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
صادق دردانی - عضو هییت علمی دانشکده فناوری های برتر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

مدیریت خطرپذیری لرزه ای با تبدیل خطرپذیری و آسیب ناشی از زلزله به صورت مقادیر کمی خسارات، علاوه بر ارایه برآورد مناسب از شرایط خطر پذیری موجود، به ارایه راهبردهای مناسب برای کاهش خسارات برای بخش تصمیم ساز اعم از کارفرمای یک پروژه مشخص یا برنامه ریزان و مدیریت شهری در سطح کلان می پردازد. در مقاله حاضر به کاربرد مهندسی زلزله عملکردی با رویکرد قابلیت اطمینان لرزه ای به عنوان ابزاری برای تسهیل تصمیم سازی در مدیریت خطرپذیری پرداخته شده است. برای این منظور عملکرد لرزه ای یک ساختمان اداری دوازده طبقه فولادی با استفاده از روش مهندسی زلزله عملکردی با رویکرد قابلیت اطمینان لرزه ای مورد ارزیابی قرار گرفته است و منحنی خطرپذیری لرزه ای سازه، از منظر سرمایه گذار و بهره بردار پروژه مورد بررسی قرار گرفته است. سپس سه راهبرد مدیریت خطر پذیری شامل کاهش، انتقال و تلفیق کاهش و انتقال خطرپذیری لرزه ای با هدف کاهش خسارات آتی و حفظ سرمایه مورد بحث قرار گرفته است. برای این منظور سطح اطمینان تامین سطح عملکرد ایمنی جانی در سازه مورد نظر در برابر وقوع زلزله با دوره بازگشت 475 سال، از حدود 49% به حدود 80% ارتقاء داده شده است و تاثیر این موضوع بر روی کاهش میزان خسارات و میزان احتمال وقوع خسارات در منحنی خطرپذیری لرزه ای سازه سنجیده شده است. نتایج مطالعه نشان داده است که استفاده از دو راهبرد کاهش خطرپذیری و راهبرد انتقال خطرپذیری به صورت همزمان هم به کاهش پنج تا بیست درصدی احتمال به خطر افتادن سرمایه در سطوح مختلف خسارات منجر می گردد و هم به کاهش دوره زمانی توقف در فعالیت اقتصادی کارفرما در زمان بروز زلزله محتمل کمک می کند.

قابلیت اطمینان، مدیریت خطرپذیری لرزه ای، مهندسی زلزله عملکردی، خسارت، بیمه زلزله