نجمه احمدآبادی آرانی - دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه پیام نور تهران
مهران فرج الهی - استاد دانشگاه پیام نور تهران
علی عبداله یار - دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه شاهد تهران

زمینه: خلاقیت، نیروی پیش برنده تمدن به جلو و پاسخی مدرن به مسایل و مشکلاتی است که با تغییرات سریع تکنولوژیکی و اجتماعی همراه هستند لذا پرورش آن یکی از اولویت های نظام های آموزشی جهان است.هدف: این پژوهش در صدد تبیین دلالت های اندیشه ریزوماتیک ژیل دلوز با نظر به کاربرد آن در بهبود خلاقیت نظام آموزشی ایران است.روش: روشهای پژوهش تحلیل مفهومی و روش استنتاجی متناسب با دو پرسش پژوهشی انتخاب شده است.یافته ها: در اندیشه ژیل دلوز، تعلیم و تربیت باید همواره فعال، شدنی و متکثر باشد. بر مبنای چنین اندیشه ای، مولفه های تربیتی چون روشهای تدریس، نقش معلم و دانشآموز، برنامه درسی و.... با تعلیم و تربیت سنتی تغییراتی چشمگیر خواهد داشت. از مهمترین دلالتهای اندیشه ریزوماتیک ژیل دلوز در بهبود خلاقیت در نظام آموزشی ایران، میتوان به پرورش تفکر افقی و خلاق در مدارس، پرورش دانش آموز مساله محور، ارایه مدلهاییادگیری خلاقانه در فرآیندهای یاددهی یادگیری ، برنامه درسی فلات گونه و غیر خطی و معلم خلاق را اشاره نمود.نتیجه گیری: مدل ریزومی دلوز میتواند به عنوان یک مدل پربارور و مثمر ثمر برای نوآوری و خلاقیت در نظام آموزشی ایران استفاده شود زیرا این مدل بر تمامی فعالیتهای خلاقانه و نواندیشانه که همیشه حالت انعطاف پذیر و سیال دارند و ضرورتا از کنترل های هدفمند، متمرکز، برنامه ریزی شده و ساختارگرا گریزان هستند تاکید دارد.

ژیل دلوز، ریزوم، خلاقیت، نظام آموزشی