مهری کرمی - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
محمد ابراهیمی - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
حسین کوهستانی - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران

رخداد معدنی آهن لولک آباد، در گوشه شمالباختری زون ایران مرکزی و در فاصله 55 کیلومتری شمالباختر زنجان قرار دارد. کانه زایی آهن در این منطقه، بهصورت رگهای- رگهچهای و عدسی شکل، درون واحدهای دگرشکل شده شیستی، متاولکانیکی (معادل سازند کهر) و گرانیتی رخ داده است. بر اساس بررسی های میکروسکپی، کانیهای معدنی در لولک آباد، شامل اولیژیست، اندکی مگنتیت و پیریت کانیهای باطله، شامل کوارتز، کلسیت و کلریت است. بافت کانه ها شامل دانه پراکنده، رگه - رگه چه ای، برشی و پرکننده فضای خالی است. دگرسانی شامل سیلیسی، کلسیتی و کلریتی شدن بخشهای کانه دار است. دو مرحله کانهزایی در رخداد معدنی آهن لولک آباد قابل تفکیک است. کانهزایی مرحله اول، به صورت مگنتیتهای دانه پراکنده و عدسیشکل چینه سان و چینه کران همزمان با واحدهای آتشفشانی- رسوبی میزبان دیده میشود. مرحله دوم کانهزایی، بهصورت رگه و رگهچه های اولیژیستی- پیریتی- کلسیتی رخ داده و برگوارگی غالب میلونیتی سنگ ها را قطع کرده است. مقایسه الگوی عناصر نادر خاکی در سنگ های میزبان فاقد کانهزایی و بخشهای کانهدار، بیانگر غنی شدگی عناصر نادر خاکی سنگین نسبت به عناصر نادر خاکی سبک در بخشهای کانه دار است. این امر بیانگر نسبت بالای واکنش سیال به سنگ در لولکآباد است. مقایسه ویژگیهای زمین شناسی، کانیشناسی، زمین شیمیایی و ساخت و بافت ماده معدنی در رخداد معدنی لولکآباد با نوعهای مختلف کانسارهای آهن نشان میدهد؛ که کانهزایی آهن در لولکآباد، در ابتدا بهصورت آتشفشانی- رسوبی تشکیل شده و بعد به صورت رگهای تمرکز دوباره یافته است.

کانه زایی آهن، رگه ای گرمابی، دگرسانی، لولک آباد، زنجان، ایران مرکزی