افشین بهمنی - گروه آموزش بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید صدوقی، یزد، ایران
سیده پروین موسوی - گروه مهندسی بهداشت محیط، پردیس بین المللی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید صدوقی، یزد، ایران
کمال صالحی - گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران

وجود مقادیر خیلی کم فسفر در فاضلابهای شهری و صنعتی تصفیه شده باعث ایجاد شکوفایی جلبکی میگردد، ازاینرو حذف آن برای جلوگیری از بروز پدیده شکوفایی جلبکی در منابع آبی ضروری است. لذا هدف از این مطالعه، بررسی مقدار جذب فسفر از محیط های آبی با استفاده از نانولوله های کربنه تک جداره به عنوان جاذب است. این مطالعه به صورت تجربی در مقیاس آزمایشگاهی در یک سیستم بسته انجام پذیرفت. تعیین ویژگی جاذب سنتز شده با استفاده از میکروسکوپ الکترونی رویشی انجام شد. تاثیر متغیرهای موثر برجذب فسفر مثل مقدار جاذب، غلظت اولیه فسفر و pH بررسی شد. همچنین برای ارزیابی داده ها از مدلهای ایزوترمی و سنتیکی استفاده شد. نتایج نشان داد که با افزایش دوز جاذب کارآیی حذف افزایش مییابد. به صورتی که با افزایش دوز جاذب از 0/1 به 0/4 کارآیی حذف از 0/83 به 0/925 افزایش یافت همچنین برای بررسی سینتیک جذب سطحی داده ها، از دو مدل سینتیکی شبه مرتبه اول، شبه مرتبه دوم و مدل نفوذ درون ذره ای استفاده شد. نتایج تجربی بهدستآمده با مدل سینتیکی شبه مرتبه دوم تطابق خوبی نشان دادند. ایزوترم حالت تعادل با مدلهای ایزوترم جذب لانگمویر، فرندلیش و تمکین مطابقت داده شد. نتایج نشان داد که داده های بهدستآمده با مدل ایزوترم جذب در حال تعادل لانگمیور مطابقت خوبی دارد. با توجه به نتایج به دست آمده نتیجه گیری میشود که نانولوله های کربنی تک دیواره شده کارآیی بالایی در جذب فسفر دارند و میتوانند به عنوان یک جاذب موثر جهت جذب فسفر مورداستفاده قرار گیرد.

نانولوله های کربنی تک جداره، فسفر، سینتیک، جاذب