علی فضل الهی - استادیار، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان
علی سلاجقه - استاد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
سادات فیض نیا - استاد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
حسن احمدی - استاد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

انگشت نگاری رسوبات روشی جهت تعیین سهم منابع مختلف رسوب در یک حوزه آبخیز می باشد. در این روش از فناوری ردیاب های طبیعی که ترکیبی از جمع آوری نمونه ها، آنالیزهای آزمایشگاهی رسوبات و مدلسازی آماری می باشد، استفاده میشود. در این روش از یک یا چند خصوصیت بیوژیوشیمیایی استفاده می شود. نمونه ها (خاک ها) از منابع مختلف در سطح حوضه جمع آوری شده و مقادیر ردیاب ها در آنها اندازه گیری میگردد. نمونه های انتهای حوضه (نمونه از دشت سیلابی و نمونه گیری توسط نمونه گیر بار معلق) نیز جمعآوری شده و مقادیر ردیاب ها در آنها نیز اندازه گیری میگردد. سهم مشارکت هر یک از منابع با استفاده از معادله ترکیبی تعیین میگردد. در تحقیق حاضر با برداشت 118 نمونه معرف(در سه تکرار) از خاک های سطحی و زیرسطحی و نمونه بار معلق رسوب در انتهای حوضه نسبت به اندازه گیری 27 ردیاب اقدام شد. با بهره گیری از روش های آماری در نهایت چهار ردیاب سدیم(Na)، استرانسیوم()Sr، سرب(Pb )و باریوم(Ba )به عنوان ترکیب بهینه ردیاب ها جهت جدایش منابع رسوب انتخاب گردیدند. در نهایت با استفاده از این ردیاب ها و مدل های چند متغیره ترکیبی سهم فرسایش های سطحی و زیرسطحی در تولید رسوب در حوضه کچیک به ترتیب 26/4 و 73/6 درصد بدست آمد.

انگشت نگاری رسوبات، ردیاب طبیعی، رسوب بار معلق، مدل های چند متغیره ترکیبی