کمال خدایی - عضو هیئت علمی - پژوهشی گروه زمین شناسی، پژوهشکده علوم کاربردی جهاد دان
علی اکبر شهسواری - عضو هیئت علمی - پژوهشی گروه زمین شناسی، پژوهشکده علوم کاربردی جهاد دان
فرهاد اسدیان - عضو هیئت علمی - پژوهشی گروه زمین شناسی، پژوهشکده علوم کاربردی جهاد دان
راحله هاتفی - عضو هیئت علمی - پژوهشی گروه زمین شناسی، پژوهشکده علوم کاربردی جهاد دان

شناسایی عوامل موثر بر تغییر کیفیت و آلودگی آب زیرزمینی برای مدیریت منابع آب ضروری است. روشهای مرسوم گرافیکی مانند نمودارهای پایپر و استیف قادر به معرفی فرایندهای تاثیرگذار بر کیفیت آب زیرزمینی نیستند. هدف ازاین تحقیق شناسایی عوامل موثر بر تغییر کیفیت آب زیرزمینی دشت دزفول - اندیمشک بااستفاده از روش آماری چند متغیره تحلیل مولفه های اصلی است. برای این منظور 92 نمونه آب زیرزمینی برداشت شده و میزان پارامترهای No3-, So4-,Cl-,Caco3-,Na+,K+,Mg2+, Ca2+, TDS,EC براساس روشهای استاندارد مشخص گردید سپس با استفاده از روش تحلیل مولفه های اصلی، چهار عامل اصلی موثر بر کیفیت آب زیرزمینی را که در مجموع 80 درصد کل واریانس داده ها را شامل می شدند، استخراج گردید. نتایج مطالعه نشان میدهد که روش تحلیل مولفه های اصلی روشی کارآمد برای تعیین عوامل تغییر کیفیت آب زیرزمینی می باشد. براساس نتایج تحلیل عاملی در دشت دزفول - اندیمشک ، عامل اول به تعامل آب زیرزمینی با خاک، زون غیراشباع و سازند لهبری مربوط می شود. عامل دوم به تاثیر سازند بختیاری و ترکیب اولیه آب زیرزمینی مربوط می شود. عامل سوم به اثر تشکیلات زمین شناسی پیرامون دشت و عامل چهارم به پساب برگشتی ازکشاورزی و شهری مربوط می شود.