محمدرضا پورمحمدی - دکترای تخصصی جغرافیا و برنامه ریزی شهری استاد دانشگاه تبریز
لادن فریداحمدی نیا - کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری

روند شهرنشینی در جهان همواره رو به رشد بوده است. افزایش رشد جمعیت در مناطق شهری در آینده همواره با تهدیداتی مواجه بوده است که یکی از عمده ترین آنها بلایای طبیعی می باشد. در ده ه های اخیر، رویکردهای مقابله با بلایای طبیعی مفهوم جدیدی را تحت عنوان تاب آوری شهری برای آمادگی هرچه بیشتر در برابر بلایا مطرح کرده اند. تابآوری بهعنوان راهحلی برای مقابله با مخاطرات طبیعی، طرفدارهای زیادی پیداکرده و مفاهیم و تعاریف متعدد و چالشهای زیادی در این زمینه مطرح بوده است.علی رغم شهرت کنونی و کاربرد رایج مفهوم تاب آوری در مقابل مخاطرات طبیعی در پژوهش های علمی، و سیاست گزاری ها، ادراک نظری محدودی درحوزه تاب آوری وجود دارد. برای مثال، چگونگی عملیاتی شدن این ایده و عوامل تعیین کننده تاب آوری و چگونگی اندازه گیری این عوامل هنوز بطور کامل روشن نیست. همچنین ادبیات اخیر در حوزه مخاطرات و سوانح طبیعی اغلب از تاب آوری بعنوان رویکرد راهنمای اصولی مدیریت بحران یاد می کنند. شهر تاب آور همچنین با عناوینی چون امن 1، سبز 2 و فشرده 3 ذکر شده است. از این رو مطالعه حاضر با آگاهی بر چالش موجود به تفهیم و تبیین تاب آوری در مقابل مخاطرات طبیعی، درصدد است با مطالعه ای اسنادی و کتابخانه ای، به بررسی و مطالعه جایگاه و ادبیات تاب آوری، در میان تعاریف مختلف پرداخته و به بررسی مدلهای مطرح در تاب آوری روش های ارزیابی تاب آوری بپردازد. مطالعه نشان داد بیشتر مدل هایی که ارایه شده اند، بر عوامل مشابهی (مانند منابع اقتصادی، سرمایه ها، مهارت ها، اطلاعات، دانش، حمایت و شبکه های حمایتی، دسترسی به خدمات و ارزش های مشترک جامعه) که نمی توانند باعث کاهش آسیب پذیری و افزایش تاب آوری جامعه به دنبال تهدیدهایی مثل سوانح طبیعی شوند، توجه کرده اند. بعبارت دیگر، سرمایه اجتماعی را می توان مفهوم مشترک در همه این مدل ها دانست که به صورت مثبت با تاب آوری جامعه همراه است. از این رو، محدودیت بیشتر این مدل ها تمرکز روی یک یا چند بعد از تاب آوری با مداخله و مشارکت اندک اجتماعات محلی است و در سطحی وسیع تر به این مفهوم نمی پردازند

شهر تاب آور، دسته بندی تعاریف، مدل های تاب آوری، شهر سبز