امیر صمدی - دانشجوی دکتری،دانشکده مهندسی آب و خاک، دانشگاه تهران
ابراهیم امیری تکلدانی - استادیار دانشکده مهندسی آب و خاک، دانشگاه تهران
محمدهادی داودی - عضو هیئت علمی، مرکز تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، تهران
حسن رحیمی - استاد، دانشکده مهندسی آب و خاک، دانشگاه تهران

به منظور جلوگیری و کنترل فرسایش های رودخانه ای که بخش عمده ای از تحقیقات مرتبط با مهندسی رودخانه را شامل می شوند، بایستی علل بوجود آمدن آنها را شناخت. فرسایش سواحل از جمله عوامل موثر در ایجاد خسارت های فراوان به اراضی و تاسیسات مجاور ساحل می باشد. مشاهدات صحرائی صورت گرفته توسط محققان مختلف در اکثر رودخان هها، حاکی از نرخ بالای فرسایش سواحل رودخانه در اثر گسیختگی توده ای می باشد که در این بین گسیختگی تود های در سواحل رودخانه های لایه لایه در زمره بیشترین نوع فرسایش گزارش شده است. اگرچه فرسایش ساحل درمقابل اشکال مختلف گسیختگی تود های توسط محققین زیادی مطالعه شده است، لیکن پدیده گسیختگی طاق یشکل در سواحل رودخانه های مرکب چندان مورد مطالعه علمی و فنی قرار نگرفته و ابهامات بسیاری درباره آن، عل یالخصوص نحوه و زمان وقوع آن، نیروهای موثر بر طاق آویزان و شکل گسیختگی موجود م یباشد. به همین دلیل روابط توسعه یافته برای تحلیل پایداری سواحل رودخانه مرکب نیز، اکثراً براساس فرضیات مبهمی بنا شده اند که نیازمند بررسی بیشتری می باشد. در این تحقیق برای رفع پاره ای از ابهامات موجود درباره این گسیختگی، با انجام آزمایش های لازم بر روی دو نمونه خاک مستعد وقوع فرسایش در سواحل رودخانه های داخلی، مکانیزم وقوع گسیختگی طاقی شکل در سواحل رودخانه ها با در نظر گرفتن فرضیاتی مورد بررسی قرار گرفته است. از آنجا که پارامترهای مختلفی بر پایداری طاق آویزان موثرند، اما به دلیل محدودیت های آزمایشگاهی و گستردگی زیاد نتایج، در شبیه سازی های بعمل آمده در این تحقیق اثر برخی پارامترها بررسی شده است.

فرسایش، طاقی شکل، ساحل رودخانه، گسیختگی، آزمایشگاهی