محمود صفارزاده - استاد تمام گروه برنامه ریزی حمل و نقل دانشگاه تربیت مدرس تهران
سیدمحمد ابراهیمیان - دانشجوی دکتری برنامه ریزی حمل و نقل دانشگاه علوم و تحقیقات تهران
ایمان عنایتی - دانشجوی دکتری برنامه ریزی حمل و نقل دانشگاه علوم و تحقیقات تهران

امروزه استفاده از دوچرخه سواری به عنوان یک وسیله حمل و نقل عمومی، موضوعی است که در اغلب کشورهای پیشرفته دنیا مورد توجه قرار گرفته است. ارایه یک مدل که بتواند شبکه مناسب حمل و نقل دوچرخه سواری در شهرها را تعیین کرده و برای هر شهری قابل اجراء باشد، کمک شایانی در جهت بهبود برنامه ریزی دوچرخه سواری خواهد کرد. در این تحقیق مدلی ارایه می شود که بر اساس شاخص های امکان سنجی دوچرخه سواری شامل شاخص های وضعیت ترافیک معبر، وضعیت دسترسی، وضعیت توقف ها در معبر، ایمنی معبر، عرض معبر، شیب مسیر، کاربری های اطراف، زیبایی مسیر و وضعیت آب و هوایی و زیست محیطی، قادر به طراحی و تعیین مسیرهای شبکه دوچرخه سواری است. مساله طراحی شبکه دوچرخه سواری، یک مساله NP - Hard است که با استفاده از روش های متاهیوریستیک (فراابتکاری) و روش های جدید شبیه سازی شده، جواب بهینه می دهد. بر این اساس به منظور تعیین شبکه مناسب دوچرخه بر مبنای مدل ریاضی در این مطالعه، از فرایند اجتماع مورچگان که یکی از روشهای فراابتکاری می باشد استفاده شده است. که در آن با استفاده از این الگوریتم می توان مسیر خطوط دارچرا ارا با عبور دادن از گره های موجود در شبکه به گونه ا تعیین نمود که تابع هدف تعریف شده در این تحقیق ا بیشترین مقدار ممکن برخوردار باشد. مدل ارایه شده در قالب یک نمونه واقعی برای شهر تهران مورد ارزیابی قرار گرفته وشبکه حمل ونقل دوچرخه ساوری برای تهران طراحی گردیده است

شبکه حمل ونقل دوچرخه،مدل سازی،مسیریابی دوچرخه،الگوریتم مورچگان