مهدی امیری - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران
ناصر حافظی مقدس - استاد گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران
غلامرضا لشکری پور - استاد گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران

فرونشست زمین به دلیل افت سطح آب های زیرزمینی یکی از مخاطراتی می باشد که دشت مشهد را تحت تاثیر قرار داده است. ارزیابی ریسک فرونشست زمین درمحدوده ی شهر مشهد به دلیل تراکم جمعیت بالا و وجود تاسیسات وسازهایی که دراثر فرونشست زمین ممکن است خسارات جبران ناپذیری را متحمل شوند، حایزاهمیت است. دراین مقاله نرخ فرونشست زمین تعیین شده با استفاده تکنیک تداخل سنجی راداری در محدوده مورد مطالعه به عنوان لایه مخاطره در نظر گرفته شده است. همچنین تراکم چاه های بهره برداری، تراکم جمعیت، تراکم ساختمان ها، کاربری اراضی و شریان های حیاتی مانند خطوط ریلی، شبکه معابر، خطوط اصلی انتقال آب و گاز به عنوان لایه های آسیب پذیری که تحت تاثیر فرونشست زمین قرار دارند، تعیین شده اند. به منظور محاسبه ریسک فرونشست زمین لایه های اطلاعاتی هریک از عوامل در سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) تهیه شده و با روش تحلیل سلسه مراتبی (AHP) به وزن دهی هرلایه با توجه به اهمیت آن اقدام شده است. درنهایت با بر روی هم قراردادن لایه های اطلاعاتی درنرم افزار(Arc GIS) اقدام به تهیه نقشه پهنه بندی ریسک فرونشست زمین درمحدوده شهر مشهدگردیده است. نقشه مذکور نشان می دهد که بخش های شمالی و شمال غربی شهر مشهد در مناطق با ریسک زیاد قرارگرفته است.

فرونشست زمین، آسیب پذیری، ارزیابی ریسک، تحلیل سلسه مراتبی، شهر مشهد