مسعود دهقان پور هنزایی - کارشناسی ارشد معماری منظر، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران
وحیده پوراحمدی لاله - کارشناسی ارشد معماری منظر، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران

همزیستی مسالمت آمیز زندگی شهری با طبیعت از ویژگی های مهم شکل گیری فضاهای شهری ایران در طول تاریخ بوده است. وجود باغ ها در جوار فضاهای شهری علاوه بر ایجاد طراوت و سرزندگی، موجب انتقال این کیفیت به مرزهای بیرون باغ است. همین امر باعث شکل گیری فضایی به نام کوچه باغ در میان فضاهای شهری و روستایی ایران شده است. مکانی که در طی مدت های طولانی همزیستی انسان و طبیعت، به وجود آمده است.کوچه باغ های شهر یزد از عناصر قابل توجه منظرساز این شهر در اقلیم گرم و خشک فلات مرکزی ایران است. کوچه باغ ها مجموعه ای از عناصر طبیعی و عناصر انسان ساخت است که در کنار یکدیگر معنا و مفهومی بسیار فراتر از یک راه شهری- محله ای یا کوچه را پدید آورده اند .با توجه به روند تخریبی کوچه باغ ها، شناخت، بررسی و آسیب شناسی آنها از اهمیت بسزایی برخوردار است. هدف از این مقاله معرفی، بیان ویژگی ها و وضعیت موجود منظر راه های باغ محلات با تاکید بر کوچه باغ های شهر یزد و ارایه تحلیلی از مولفه ها و عناصر شکل دهنده ی آن می باشد. در این راه از بررسی منابع کتابخانه ای و برداشت های میدانی جهت مطالعه و شناسایی نمونه ها استفاده شده است. بررسی و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده از بازدیدها، به صورت کروکی و طبقه بندی گونه های شناسایی شده ارایه شده است. نتایج به دست آمده شناختی چندجانبه از منظر راه های باغ محلات شهر یزد ترسیم می کند، که درآمدی بر شناخت و معرفی این الگوی طراحی منظر است.

کوچه باغ؛ منظر راه؛ باغ محلات؛ شهر یزد