سیدصفدر حسینی - استاد دانشکده ی اقتصاد و توسعه ی کشاورزی دانشگاه تهران
محمد خالدی - استادیار موسسه ی پژوهشهای برنامه ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه ی روستایی

هدف اصل ی این تحق یق بررس ی نقش تعاونیها در کاهش هزینه های دریافت تسهیلات مال ی برا ی خانوارها ی روستایی است . برای این منظور، نخست اجزای هزینه های مبادله ی در یافت تسهیلات قرض الحسنه به تفکیک موسسه های وام دهنده (بانکها، صندوق های قرض الحسنه و تعاونیها) برآورد و بررسی شد . در مرحله ی بعد، هزینه ی کل دریافت تسهیلات م حاسبه و بین بانکها، صندوقهای قرض الحسنه و تعاونیها مقایسه شده است. سپس با استفاده از روش نرخ بازده داخلی، هز ینه های مبادله ی برآورد شده به نرخ درصد ی هزینه ی مبادله تبدیل شد. داده های استفاده شده از طریق مصاحبه و تکمیل 480 پرسشنامه در سال 1384 با روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای از استان های مازندران، خراسان رضو ی، لرستان و آذربا یجان شرقی جمع آوری شد . نتا یج به دست آمده نشان می دهد که متوسط هزینه ی مبادله ی دریافت یک واحد (فقره) تسهیلات قرض الحسنه از تعاونیها برابر 97000 ریال و در قیاس با سایر موسسه های مقدار قابل توجهی پایین تر است . نسبت هز ینه ی مبادله ی در یافت تسهیلات به کل مبلغ وام نیز برا ی تعاونیها برابر 8 درصد است و در مقا یسه با بانک ها و صندوقهای قرض الحسنه کم تر است . در مجموع می توان گفت تعاونی های روستایی میتوانند نقش مهمی در کاهش هزینه های مبادلهی دریافت تسهیلات داشته باشند و دسترسی کشاورزان به تسهیلات را آسان کنند.

هزینه های مبادله، عقود اسلامی، بازار اعتبارات، خانوارهای روستایی